Bạn đang tìm cách tối ưu số thuế phải nộp? Chìa khóa nằm ở việc hiểu rõ cách tính thuế GTGT được khấu trừ một cách hợp lệ. Bài viết này của Hoàng Nam sẽ đi thẳng vào vấn đề, chỉ rõ 3 điều kiện bắt buộc để hóa đơn GTGT đầu vào được khấu trừ, cung cấp công thức tính chính xác nhất theo quy định hiện hành và hướng dẫn các bước kê khai chi tiết. Nắm vững những thông tin này giúp doanh nghiệp bạn tiết kiệm chi phí và tuân thủ đúng pháp luật về thuế. Đối với những ai mới tìm hiểu, việc nắm bắt thuế giá trị gia tăng là gì là bước khởi đầu quan trọng.
3 Điều kiện bắt buộc để hóa đơn GTGT đầu vào được khấu trừ (Cập nhật mới nhất)
Để được khấu trừ thuế GTGT đầu vào, doanh nghiệp cần đáp ứng đồng thời 3 điều kiện cốt lõi theo quy định tại Thông tư 219/2013/TT-BTC (được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư 26/2015/TT-BTC). Việc thiếu một trong ba điều kiện này có thể dẫn đến việc cơ quan thuế loại bỏ chi phí thuế đầu vào, gây thiệt hại tài chính cho doanh nghiệp.
Danh sách Top 10 công ty kiểm toán lớn và uy tín nhất Việt Nam, dẫn đầu là Big 4 Read more
Hướng dẫn chi tiết 3 bước hạch toán thuế TNCN từ chuyển nhượng vốn cho doanh nghiệp theo quy định Read more
Hợp tác xã là gì? Bài viết này giải mã khái niệm HTX theo luật mới nhất và phân tích Read more
Hướng dẫn 3 cách tính giá trước thuế (giá chưa VAT) nhanh và chính xác nhất qua công thức, công Read more
Điều kiện 1: Có hóa đơn GTGT hợp pháp của hàng hóa, dịch vụ mua vào
Đây là điều kiện tiên quyết. Hóa đơn GTGT đầu vào phải hợp pháp, hợp lệ, hợp lý.
- Hợp pháp: Hóa đơn phải được khởi tạo từ hệ thống của Tổng cục Thuế, đúng mẫu quy định, không bị tẩy xóa, sửa chữa.
- Hợp lệ: Hóa đơn phải ghi đầy đủ, chính xác các chỉ tiêu bắt buộc như tên, địa chỉ, mã số thuế của người bán và người mua.
- Hợp lý: Nội dung trên hóa đơn phải phù hợp với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Điều kiện 2: Có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt
Điều kiện này áp dụng cho các hóa đơn có tổng giá trị thanh toán từ 20 triệu đồng trở lên (đã bao gồm GTGT).
Chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt là bằng chứng cho thấy giao dịch đã được thực hiện qua hệ thống ngân hàng hoặc các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán được cấp phép. Các hình thức được chấp nhận bao gồm:
- Ủy nhiệm chi, lệnh chi.
- Séc.
- Thanh toán qua thẻ ngân hàng.
- Các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt khác theo quy định.
Lưu ý: Trường hợp mua hàng nhiều lần trong cùng một ngày của cùng một nhà cung cấp có tổng giá trị trên 20 triệu đồng cũng bắt buộc phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt.
Điều kiện 3: Hàng hóa, dịch vụ mua vào phục vụ cho sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT
Đây là nguyên tắc cơ bản của khấu trừ thuế. Mục đích của việc khấu trừ là để giảm số thuế phải nộp của hoạt động tạo ra doanh thu chịu thuế. Do đó, thuế GTGT đầu vào của hàng hóa, dịch vụ chỉ được khấu trừ khi chúng được sử dụng để tạo ra sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ bán ra và thuộc đối tượng chịu thuế GTGT.
Công thức và ví dụ cách tính thuế GTGT phải nộp theo phương pháp khấu trừ
Nắm vững công thức và xem qua ví dụ minh họa sẽ giúp bạn áp dụng vào thực tế một cách chính xác, tránh sai sót không đáng có.
Công thức tính thuế GTGT phải nộp
Công thức tính thuế GTGT phải nộp theo phương pháp khấu trừ được xác định như sau:
Số thuế GTGT phải nộp = Số thuế GTGT đầu ra - Số thuế GTGT đầu vào được khấu trừ
Trong đó:
- Số thuế GTGT đầu ra: Bằng tổng số thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ bán ra ghi trên hóa đơn GTGT.
- Số thuế GTGT đầu vào được khấu trừ: Là tổng số thuế GTGT đầu vào đã đáp ứng đủ 3 điều kiện nêu trên.
Ví dụ minh họa chi tiết cách áp dụng công thức
Để hiểu rõ hơn về cách tính thuế gtgt phải nộp, hãy cùng xem xét ví dụ sau:
Thông tin: Công ty TNHH Hoàng Nam trong kỳ tính thuế Quý IV/2025 có các số liệu sau:
- Thuế GTGT đầu ra: 150.000.000 VNĐ.
- Thuế GTGT đầu vào tập hợp được: 120.000.000 VNĐ.
Kiểm tra điều kiện khấu trừ thuế đầu vào:
- Hóa đơn mua văn phòng phẩm trị giá 15.000.000 VNĐ (đã bao gồm VAT 10%), thanh toán bằng tiền mặt. => Đủ điều kiện khấu trừ vì giá trị dưới 20 triệu.
- Hóa đơn mua nguyên vật liệu trị giá 55.000.000 VNĐ (đã bao gồm VAT 10%), đã thanh toán bằng chuyển khoản. => Đủ điều kiện khấu trừ.
- Hóa đơn tiếp khách trị giá 22.000.000 VNĐ (đã bao gồm VAT 10%), thanh toán bằng tiền mặt. => Không đủ điều kiện khấu trừ vì giá trị trên 20 triệu nhưng không có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt.
- Hóa đơn mua máy tính dùng cho phòng kinh doanh trị giá 33.000.000 VNĐ (đã bao gồm VAT 10%), đã chuyển khoản. => Đủ điều kiện khấu trừ.
Tính toán:
- Tổng thuế GTGT đầu vào đủ điều kiện khấu trừ:
- Thuế GTGT hóa đơn văn phòng phẩm: 15.000.000 / 110 * 10 = 1.363.636 VNĐ
- Thuế GTGT hóa đơn nguyên vật liệu: 5.000.000 VNĐ
- Thuế GTGT hóa đơn máy tính: 3.000.000 VNĐ
- Tổng cộng: 1.363.636 + 5.000.000 + 3.000.000 = 9.363.636 VNĐ
- Số thuế GTGT công ty Hoàng Nam phải nộp:
- 150.000.000 – 9.363.636 = 140.636.364 VNĐ
Nguyên tắc khấu trừ thuế GTGT đầu vào bạn cần nắm vững
Việc khấu trừ thuế GTGT đầu vào phải tuân thủ các nguyên tắc chặt chẽ để đảm bảo tính hợp pháp và chính xác. Nắm vững các nguyên tắc này giúp doanh nghiệp tự tin hơn trong quá trình kê khai và quyết toán thuế.
Nguyên tắc 1: Thuế GTGT đầu vào của hàng hóa, dịch vụ dùng cho sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT thì được khấu trừ toàn bộ
Đây là nguyên tắc cơ bản nhất. Toàn bộ số thuế GTGT đầu vào hợp lệ liên quan trực tiếp đến việc tạo ra doanh thu chịu thuế sẽ được khấu trừ. Kể cả thuế GTGT đầu vào của hàng hóa bị tổn thất không được bồi thường (do thiên tai, hỏa hoạn…) cũng được khấu trừ.
Nguyên tắc 2: Phải hạch toán riêng thuế GTGT đầu vào được khấu trừ và không được khấu trừ
Doanh nghiệp phải theo dõi, hạch toán riêng biệt số thuế GTGT đầu vào đủ điều kiện khấu trừ và không đủ điều kiện. Trong trường hợp không thể hạch toán riêng, thuế đầu vào sẽ được khấu trừ theo tỷ lệ (%) giữa doanh thu chịu thuế GTGT so với tổng doanh thu bán ra.
Nguyên tắc 3: Thuế đầu vào được khấu trừ phát sinh trong kỳ nào thì được kê khai, khấu trừ khi xác định số thuế phải nộp của kỳ đó
Về cơ bản, thuế GTGT đầu vào phát sinh trong kỳ (tháng/quý) nào thì sẽ được kê khai khấu trừ cho kỳ đó. Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp phát hiện hóa đơn đầu vào của các kỳ trước bị bỏ sót thì được kê khai, khấu trừ bổ sung trước khi cơ quan thuế có quyết định thanh tra, kiểm tra tại trụ sở.
Đối tượng nào được áp dụng phương pháp khấu trừ thuế GTGT?
Không phải doanh nghiệp nào cũng được áp dụng phương pháp khấu trừ. Pháp luật thuế quy định rõ các đối tượng được áp dụng phương pháp này.
Cơ sở kinh doanh có doanh thu hàng năm từ 1 tỷ đồng trở lên
Các cơ sở kinh doanh đang hoạt động có doanh thu hàng năm từ bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ từ một tỷ đồng trở lên phải áp dụng phương pháp khấu trừ thuế. Doanh thu này được xác định dựa trên tổng cộng các chỉ tiêu doanh thu trên Tờ khai thuế GTGT của năm dương lịch trước đó.
Cơ sở kinh doanh đăng ký tự nguyện áp dụng
Các cơ sở kinh doanh sau đây được tự nguyện đăng ký áp dụng phương pháp khấu trừ thuế, ngay cả khi không đáp ứng điều kiện doanh thu trên 1 tỷ đồng:
- Doanh nghiệp, hợp tác xã mới thành lập.
- Doanh nghiệp, hợp tác xã đang hoạt động có doanh thu dưới 1 tỷ đồng nhưng thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, sổ sách, hóa đơn, chứng từ.
- Tổ chức, cá nhân nước ngoài cung cấp hàng hóa, dịch vụ để tiến hành hoạt động tìm kiếm, thăm dò, phát triển và khai thác dầu, khí.
Việc hiểu rõ về đối tượng chịu thuế gtgt cũng giúp doanh nghiệp xác định chính xác hơn nghĩa vụ thuế của mình.
Các trường hợp đặc biệt: Khi nào thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ?
Bên cạnh việc không đáp ứng 3 điều kiện cơ bản, có một số trường hợp đặc thù mà thuế GTGT đầu vào sẽ không được khấu trừ. Việc nhận biết các trường hợp này giúp doanh nghiệp tránh kê khai sai, dẫn đến bị truy thu và phạt.
Hóa đơn không đúng quy định của pháp luật
Các loại hóa đơn sau đây sẽ không được chấp nhận để khấu trừ thuế:
- Hóa đơn GTGT giả, hóa đơn bị tẩy xóa, hóa đơn khống.
- Hóa đơn ghi không đúng, không đủ các chỉ tiêu bắt buộc như tên, địa chỉ, mã số thuế người mua.
- Hóa đơn của doanh nghiệp đã bỏ trốn, ngừng hoạt động.
Hóa đơn có giá trị thanh toán trên 20 triệu đồng nhưng không có chứng từ thanh toán qua ngân hàng
Đây là một lỗi phổ biến. Mọi hóa đơn có tổng giá trị thanh toán từ 20 triệu đồng trở lên bắt buộc phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt mới được khấu trừ. Nếu thanh toán bằng tiền mặt, toàn bộ số thuế GTGT của hóa đơn đó sẽ không được khấu trừ.
Thuế GTGT đầu vào của tài sản cố định là ô tô từ 9 chỗ ngồi trở xuống vượt quá 1.6 tỷ đồng
Đối với ô tô chở người từ 9 chỗ ngồi trở xuống (trừ ô tô dùng cho kinh doanh vận tải, du lịch, khách sạn) có giá trị vượt 1,6 tỷ đồng, số thuế GTGT đầu vào tương ứng với phần giá trị vượt trên 1,6 tỷ sẽ không được khấu trừ.
Thuế GTGT của hàng hóa, dịch vụ mua vào dùng cho sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế GTGT
Theo nguyên tắc cơ bản, nếu đầu vào dùng cho hoạt động không tạo ra doanh thu chịu thuế (đầu ra không chịu thuế) thì thuế GTGT đầu vào tương ứng sẽ không được khấu trừ. Doanh nghiệp cần phân bổ chính xác để tránh khấu trừ sai. Bên cạnh đó, việc tham khảo danh mục hàng hóa được giảm thuế gtgt cũng rất quan trọng để áp dụng đúng chính sách thuế.
Hướng dẫn kê khai thuế GTGT đầu vào được khấu trừ trên phần mềm HTKK
Việc kê khai thuế GTGT được thực hiện trên phần mềm Hỗ trợ kê khai (HTKK) của Tổng cục Thuế. Dưới đây là các bước cơ bản để bạn thực hiện.
Bước 1: Đăng nhập và chọn Tờ khai thuế GTGT (mẫu 01/GTGT)
Đầu tiên, bạn cần đăng nhập vào phần mềm HTKK bằng mã số thuế của doanh nghiệp. Tại giao diện chính, chọn mục “Thuế Giá Trị Gia Tăng” và sau đó chọn “Tờ khai thuế GTGT (01/GTGT) (TT80/2021)”.
Bước 2: Kê khai tại các chỉ tiêu liên quan trên Bảng kê mua vào
Phần mềm sẽ hiển thị tờ khai 01/GTGT. Bạn cần tập trung vào các chỉ tiêu sau để kê khai thuế đầu vào:
- Chỉ tiêu – Giá trị của HHDV mua vào: Nhập tổng giá trị hàng hóa, dịch vụ mua vào (chưa bao gồm VAT) đủ điều kiện khấu trừ trong kỳ.
- Chỉ tiêu – Thuế GTGT của HHDV mua vào: Nhập tổng số tiền thuế GTGT tương ứng với chỉ tiêu.
- Chỉ tiêu – Tổng số thuế GTGT được khấu trừ kỳ này: Phần mềm sẽ tự động lấy số liệu từ chỉ tiêu lên.
Bước 3: Kiểm tra và nộp tờ khai
Sau khi nhập xong số liệu đầu vào và đầu ra, bạn cần kiểm tra lại toàn bộ tờ khai để đảm bảo tính chính xác. Sau đó, nhấn nút “Ghi” để lưu lại dữ liệu, kết xuất file XML và nộp qua Cổng thông tin Thuế điện tử. Quá trình hạch toán nộp thuế gtgt cần được thực hiện song song để đảm bảo sổ sách kế toán khớp với tờ khai.
Tóm lại, việc khấu trừ thuế GTGT đầu vào là một quyền lợi quan trọng giúp doanh nghiệp giảm bớt gánh nặng tài chính. Để thực hiện đúng, bạn cần ghi nhớ 3 điều kiện cốt lõi: hóa đơn hợp pháp, chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt, và hàng hóa, dịch vụ mua vào phải phục vụ hoạt động chịu thuế. Áp dụng chính xác công thức “Thuế đầu ra – Thuế đầu vào được khấu trừ” và hiểu rõ cách tính thuế gtgt được khấu trừ sẽ đảm bảo bạn luôn tuân thủ đúng quy định của pháp luật. Đôi khi, doanh nghiệp cần tính toán ngược để xác định giá chưa thuế, việc tìm hiểu về cách tính vat ngược sẽ rất hữu ích. Ngoài ra, các vấn đề liên quan như điều kiện hoàn thuế gtgt hay thuế gtgt nhà thầu được khấu trừ cũng là những kiến thức quan trọng mà kế toán cần nắm vững.
Nếu bạn thấy bài viết hữu ích, hãy chia sẻ để giúp đỡ đồng nghiệp và bạn bè. Đừng quên theo dõi chúng tôi thường xuyên để cập nhật những kiến thức mới nhất về kế toán và thuế!
Lưu ý: Thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn tốt nhất, vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi để được tư vấn cụ thể dựa trên nhu cầu thực tế của bạn.
