Vấn đề NaOH có được giảm thuế GTGT không đang nhận được sự quan tâm lớn từ các doanh nghiệp trong ngành hóa chất. Câu trả lời chính xác là: Có, nhưng tùy thuộc vào việc phân loại hàng hóa. Theo các quy định hiện hành, NaOH (Xút) sẽ được giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT) xuống 8% nếu được xác định là “hóa chất cơ bản”. Ngược lại, nếu bị phân loại là “sản phẩm hóa chất” thì vẫn phải áp dụng mức thuế suất 10%.
Bài viết này sẽ phân tích sâu các căn cứ pháp lý, hướng dẫn cách xác định đúng bản chất sản phẩm để doanh nghiệp tuân thủ pháp luật thuế và tối ưu hóa chi phí một cách hiệu quả.
Trả lời thẳng: NaOH được giảm thuế GTGT xuống 8% hay chịu thuế 10%?
Sự không chắc chắn trong việc áp dụng thuế suất GTGT cho NaOH xuất phát từ việc phân loại sản phẩm. Đây là yếu tố quyết định trực tiếp đến nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp.
Trường hợp NaOH được giảm thuế GTGT xuống 8%
NaOH được áp dụng mức thuế suất ưu đãi 8% khi hàng hóa được cơ quan chức năng xác định là “hóa chất cơ bản”. Cụ thể, hóa chất cơ bản không nằm trong danh mục các mặt hàng bị loại trừ không được giảm thuế GTGT, được quy định tại các Phụ lục của nghị định giảm thuế hiện hành. Doanh nghiệp cần có đủ hồ sơ và căn cứ để chứng minh bản chất sản phẩm của mình là hóa chất cơ bản nhằm hưởng ưu đãi này.
Trường hợp NaOH không được giảm thuế (áp dụng thuế suất 10%)
Ngược lại, NaOH sẽ phải chịu mức thuế suất GTGT 10% nếu hàng hóa bị phân loại là “sản phẩm hóa chất”. “Sản phẩm hóa chất” là một trong những nhóm hàng hóa bị loại trừ, không thuộc đối tượng được giảm thuế theo quy định tại Phụ lục I của các nghị định về giảm thuế GTGT như Nghị định 94/2023/NĐ-CP và các văn bản kế thừa. Do đó, việc phân loại chính xác bản chất sản phẩm là yếu tố then chốt.
Căn cứ pháp lý và tiêu chí phân loại then chốt
Để áp dụng đúng thuế suất, doanh nghiệp cần nắm vững các quy định pháp luật và tiêu chí phân loại. Tại Hoàng Nam, chúng tôi luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cập nhật và hiểu đúng các văn bản này để đảm bảo tuân thủ.
Quy định giảm thuế GTGT cho hóa chất theo Nghị định hiện hành
Chính sách giảm thuế GTGT 2% (từ 10% xuống 8%) đã được Chính phủ áp dụng trong nhiều giai đoạn nhằm kích cầu tiêu dùng và hỗ trợ doanh nghiệp. Gần đây nhất, chính sách này được quy định tại Nghị định 94/2023/NĐ-CP (có hiệu lực từ 01/01/2024 đến hết 30/6/2024) và được gia hạn cho 6 tháng cuối năm 2024. Các nghị định này đều quy định giảm thuế cho nhiều nhóm hàng hóa, dịch vụ nhưng loại trừ một số lĩnh vực, trong đó có “sản phẩm hóa chất” được liệt kê tại Phụ lục I. Doanh nghiệp cần thường xuyên cập nhật các nghị định mới vì chính sách này thường được ban hành theo từng giai đoạn.
Điểm mấu chốt: Phân biệt “Hóa chất cơ bản” và “Sản phẩm hóa chất”
Việc phân biệt giữa “hóa chất cơ bản” và “sản phẩm hóa chất” là cực kỳ quan trọng và là cốt lõi của vấn đề.
- Hóa chất cơ bản: Theo hướng dẫn của Tổng cục Hải quan và căn cứ theo Luật Hóa chất và các văn bản hướng dẫn thi hành cũng như Quyết định 43/2018/QĐ-TTg, “hóa chất cơ bản” (mã ngành 2011) thường là các hóa chất ở dạng nguyên chất, thô, có thành phần hóa học xác định, chưa qua pha trộn phức tạp để tạo ra công dụng mới. Natri hydroxit (NaOH) ở dạng rắn hoặc dung dịch nguyên chất thường được xem là hóa chất cơ bản.
- Sản phẩm hóa chất: Là các sản phẩm thuộc mã ngành 20 (Hóa chất và sản phẩm hóa chất) nhưng không phải là hóa chất cơ bản. Đây thường là các sản phẩm đã qua quá trình chế biến, pha trộn từ nhiều thành phần khác nhau để phục vụ một mục đích sử dụng cụ thể (ví dụ: chất tẩy rửa công nghiệp có thành phần chính là NaOH nhưng đã pha thêm phụ gia).
Theo quy định, “sản phẩm hóa chất” nằm trong danh mục không được giảm thuế, trong khi “hóa chất cơ bản” thì được giảm.
Vai trò của Mã HS trong việc xác định thuế suất GTGT của NaOH
Mã HS (Hệ thống hài hòa mô tả và mã hóa hàng hóa) là yếu tố ban đầu để tra cứu. Mã HS của Natri hydroxit (NaOH) thường là:
- 2815.11.00: Dạng rắn (xút vảy, xút hạt).
- 2815.12.00: Dạng dung dịch nước (xút lỏng).
Tuy nhiên, các nghị định giảm thuế GTGT đều nêu rõ mã HS chỉ mang tính chất tham khảo. Việc quyết định hàng hóa có được giảm thuế hay không phải dựa trên bản chất thực tế của hàng hóa (là hóa chất cơ bản hay sản phẩm hóa chất) đối chiếu với danh mục loại trừ tại các Phụ lục của Nghị định.
Hướng dẫn doanh nghiệp tự tra cứu và áp dụng đúng
Với kinh nghiệm hỗ trợ nhiều khách hàng, tại Hoàng Nam, chúng tôi khuyến nghị doanh nghiệp thực hiện theo quy trình 3 bước sau để đảm bảo tính chính xác và giảm thiểu rủi ro.
Bước 1: Xác định chính xác bản chất và Mã HS của sản phẩm
Đầu tiên, doanh nghiệp cần làm rõ sản phẩm NaOH của mình là xút rắn hay dung dịch, nồng độ bao nhiêu, có tinh khiết không, hay đã được pha trộn thêm các chất phụ gia khác. Từ đó, xác định Mã HS tương ứng theo Biểu thuế xuất nhập khẩu hiện hành. Bước này là nền tảng để thực hiện các bước đối chiếu tiếp theo.
Bước 2: Đối chiếu với Phụ lục Nghị định giảm thuế GTGT hiện hành
Doanh nghiệp cần tải về Nghị định giảm thuế GTGT mới nhất và các Phụ lục kèm theo. Hãy kiểm tra kỹ Phụ lục I – “Danh mục hàng hóa, dịch vụ không được giảm thuế GTGT”. Nếu sản phẩm của bạn bị xác định là “sản phẩm hóa chất” và có tên hoặc mã ngành tương ứng trong Phụ lục I, nó sẽ không được giảm thuế. Ngược lại, nếu là “hóa chất cơ bản” và không nằm trong danh mục loại trừ, sản phẩm sẽ được áp dụng thuế suất 8%.
Bước 3: Tham khảo công văn hướng dẫn và xin ý kiến chuyên môn
Trong các trường hợp không rõ ràng, cách tốt nhất là tìm kiếm các công văn hướng dẫn của Tổng cục Hải quan hoặc các cục thuế địa phương về vấn đề tương tự. Đặc biệt, để đảm bảo tính pháp lý và tránh rủi ro, doanh nghiệp nên gửi công văn hỏi trực tiếp cơ quan hải quan nơi mở tờ khai.
Đối với việc xác nhận hàng hóa là “hóa chất cơ bản”, doanh nghiệp có thể cần đến ý kiến từ cơ quan quản lý chuyên ngành. Việc này có thể bao gồm các thủ tục xin xác nhận hóa chất cơ bản Bộ Công Thương để có câu trả lời chính xác và cơ sở pháp lý vững chắc nhất cho trường hợp của mình.
Tóm lại, câu trả lời cho NaOH có được giảm thuế GTGT không phụ thuộc hoàn toàn vào việc phân loại. NaOH có khả năng cao được giảm thuế GTGT xuống 8% nếu được phân loại là “hóa chất cơ bản” và không nằm trong danh mục loại trừ của nghị định hiện hành. Ngược lại, nếu bị xem là “sản phẩm hóa chất”, mức thuế suất vẫn là 10%. Doanh nghiệp phải chủ động phân loại hàng hóa một cách cẩn trọng, đối chiếu kỹ lưỡng với các quy định pháp luật và mã HS để đảm bảo kê khai và nộp thuế GTGT chính xác, tránh các sai sót không đáng có.
Tại Hoàng Nam, chúng tôi không chỉ xử lý hồ sơ mà còn gỡ rối – kết nối – đảm bảo thông suốt. Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, chúng tôi cung cấp dịch vụ tư vấn đúng trọng tâm, soạn thảo chuẩn chỉnh, nộp hồ sơ đúng nơi, và nhận kết quả đúng hạn. Bạn không cần đi lại – chỉ cần đồng hành. Bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho tư vấn chuyên môn. Để đảm bảo tuân thủ tuyệt đối, doanh nghiệp nên tham vấn trực tiếp các văn bản pháp luật mới nhất hoặc liên hệ với chuyên gia tư vấn thuế để được hỗ trợ cụ thể.
