Nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực xây dựng và bất động sản vẫn còn băn khoăn liệu đất san lấp có được giảm thuế GTGT không, đặc biệt trong bối cảnh các chính sách kích cầu kinh tế được ban hành. Câu trả lời thẳng vào vấn đề: đất san lấp là tài nguyên không tái tạo và theo quy định pháp luật hiện hành, không thuộc đối tượng được giảm thuế GTGT. Thay vào đó, hoạt động khai thác và sử dụng đất san lấp phải chịu hai loại thuế chính là Thuế Tài nguyên và Thuế GTGT theo mức thuế suất thông thường.
Bài viết này sẽ đi sâu phân tích các quy định pháp lý, giúp bạn hiểu rõ nghĩa vụ thuế và cách tính toán chính xác để tối ưu chi phí và tuân thủ pháp luật, tránh các rủi ro pháp lý không đáng có.
Đất san lấp có được giảm thuế GTGT không?
Đây là câu hỏi cốt lõi mà nhiều kế toán và chủ doanh nghiệp tìm kiếm. Để tránh mọi nhầm lẫn, chúng tôi khẳng định một lần nữa về vấn đề này dựa trên các căn cứ pháp lý rõ ràng.
Câu trả lời là KHÔNG – Căn cứ pháp lý
Theo các quy định về giảm thuế GTGT, chẳng hạn như Nghị quyết 43/2022/QH15 và các Nghị định hướng dẫn của Chính phủ, chính sách giảm thuế thường áp dụng cho các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang chịu mức thuế suất 10%, xuống còn 8%. Tuy nhiên, chính sách này luôn có danh mục loại trừ cụ thể.
Đất san lấp, về bản chất, được xếp vào nhóm “tài nguyên, khoáng sản” và các sản phẩm tài nguyên, khoáng sản khai thác (than, quặng, dầu thô…). Đây là nhóm hàng hóa không thuộc phạm vi áp dụng của chính sách giảm thuế GTGT. Do đó, hoạt động mua bán đất san lấp vẫn phải áp dụng mức thuế suất GTGT thông thường.
Phân biệt rõ đất san lấp và các hàng hóa, dịch vụ được giảm thuế
Để tránh nhầm lẫn, cần phân biệt rõ:
- Đối tượng không được giảm thuế GTGT: Bao gồm đất, đá, cát, sỏi và các khoáng sản khác; các sản phẩm đã qua chế biến từ tài nguyên, khoáng sản; than đá, viễn thông, công nghệ thông tin, tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản…
- Đối tượng thường được giảm thuế GTGT (khi có chính sách): Bao gồm các hàng hóa, dịch vụ thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau như vận tải, sản xuất hàng tiêu dùng, dịch vụ ăn uống, khách sạn… không nằm trong danh mục loại trừ.
Sự phân biệt này giúp doanh nghiệp xác định chính xác nghĩa vụ thuế của mình, tránh kê khai sai dẫn đến việc bị truy thu và phạt từ cơ quan thuế.
Mức thuế suất GTGT áp dụng cho đất san lấp hiện nay là bao nhiêu?
Vì không thuộc đối tượng được giảm thuế, đất san lấp hiện đang áp dụng mức thuế suất thuế GTGT là 10%. Mức thuế này được áp dụng trên giá bán chưa bao gồm thuế, tương tự như các hàng hóa, dịch vụ thông thường khác không thuộc diện ưu đãi hay miễn giảm.
Các loại thuế và phí bắt buộc phải nộp khi khai thác, sử dụng đất san lấp
Khi khai thác và kinh doanh đất san lấp, doanh nghiệp không chỉ đối mặt với thuế GTGT mà còn phải thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác. Việc nắm rõ các loại thuế phí này là chìa khóa để hoạch định chi phí hiệu quả.
Thuế Tài nguyên: Nghĩa vụ cốt lõi khi khai thác đất
Đây là loại thuế quan trọng nhất đánh vào hành vi khai thác tài nguyên thiên nhiên của quốc gia. Bất kỳ tổ chức, cá nhân nào khai thác đất để san lấp, xây dựng công trình hay bán ra thị trường đều là đối tượng phải nộp thuế tài nguyên. Đây là khoản thu của ngân sách nhà nước nhằm quản lý và bảo vệ nguồn tài nguyên không tái tạo.
Thuế Giá trị gia tăng (GTGT): Áp dụng trên giá bán
Như đã phân tích, thuế GTGT được tính trên giá bán đất san lấp khi doanh nghiệp bán ra cho khách hàng. Đơn vị khai thác và bán đất có trách nhiệm kê khai và nộp loại thuế này. Người mua cuối cùng là người chịu thuế, nhưng nghĩa vụ kê khai thuộc về bên bán.
Phí bảo vệ môi trường đối với hoạt động khai thác khoáng sản
Bên cạnh hai loại thuế trên, doanh nghiệp khai thác đất còn phải nộp Phí bảo vệ môi trường. Loại phí này nhằm mục đích bù đắp các chi phí cho việc phòng ngừa, hạn chế, kiểm soát ô nhiễm và khắc phục suy thoái môi trường phát sinh từ hoạt động khai thác khoáng sản.
Hướng dẫn chi tiết về Thuế Tài nguyên đất san lấp (Cập nhật 2025)
Trong các nghĩa vụ tài chính, Thuế tài nguyên là loại thuế phức tạp và cần được hiểu đúng nhất. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết giúp bạn tuân thủ chính xác các quy định.
Đối tượng nào phải kê khai và nộp thuế tài nguyên?
Theo Luật Thuế tài nguyên, mọi tổ chức và cá nhân, không phân biệt hình thức sở hữu, có hoạt động khai thác tài nguyên thuộc đối tượng chịu thuế đều phải đăng ký, kê khai và nộp thuế. Đối với đất san lấp, đơn vị được cấp phép khai thác mỏ đất chính là người nộp thuế.
Công thức tính thuế tài nguyên đất san lấp chuẩn xác nhất
Việc tính toán thuế tài nguyên phải dựa trên công thức chuẩn do pháp luật quy định để đảm bảo tính chính xác và minh bạch. Công thức được xác định như sau:
Thuế tài nguyên phải nộp = Sản lượng tài nguyên tính thuế × Giá tính thuế đơn vị × Thuế suất
Trong đó:
- Sản lượng tính thuế: Là khối lượng đất thực tế khai thác trong kỳ tính thuế, đơn vị tính là mét khối (m³).
- Giá tính thuế: Là giá bán đơn vị tài nguyên tại nơi khai thác, chưa bao gồm thuế GTGT. Trường hợp không xác định được giá bán, giá tính thuế sẽ do UBND cấp tỉnh quy định.
- Thuế suất: Là tỷ lệ phần trăm (%) áp dụng cho từng loại tài nguyên.
Thuế suất và giá tính thuế tài nguyên đất san lấp theo quy định mới
Để áp dụng công thức trên, bạn cần nắm rõ hai yếu tố quan trọng là thuế suất và giá tính thuế:
- Thuế suất: Theo Biểu khung thuế suất tại Nghị quyết số 1084/2015/UBTVQH13, thuế suất đối với đất khai thác để san lấp, xây dựng công trình là 7%.
- Giá tính thuế: Giá tính thuế tài nguyên do UBND cấp tỉnh nơi có tài nguyên khai thác ban hành. Mức giá này sẽ được cập nhật định kỳ để phù hợp với biến động giá cả trên thị trường. Doanh nghiệp cần thường xuyên kiểm tra các quyết định của UBND tỉnh mình để áp dụng đúng mức giá.
Các trường hợp đặc biệt được miễn, giảm thuế tài nguyên
Pháp luật cũng có những quy định về miễn, giảm thuế tài nguyên nhằm khuyến khích một số hoạt động đặc thù. Đối với đất san lấp, các trường hợp được miễn thuế bao gồm:
- Đất do tổ chức, cá nhân khai thác và sử dụng tại chỗ trên diện tích đất được giao, được thuê.
- Đất khai thác để san lấp, xây dựng các công trình an ninh, quân sự, đê điều.
Lưu ý quan trọng: Nếu đất được khai thác trong phạm vi dự án nhưng sau đó được vận chuyển đi nơi khác để sử dụng hoặc bán thì không còn được miễn thuế mà phải nộp thuế tài nguyên theo quy định.
Tình huống thực tế và các câu hỏi thường gặp
Để giúp bạn hiểu rõ hơn, tại Hoàng Nam, chúng tôi đã tổng hợp một số tình huống và câu hỏi thường gặp từ các khách hàng doanh nghiệp trong quá trình tư vấn.
Đất khai thác tại chỗ để san lấp mặt bằng công trình có phải nộp thuế tài nguyên không?
Đây là một trong những câu hỏi phổ biến nhất. Như đã đề cập ở trên, nếu doanh nghiệp được giao đất để thực hiện một dự án xây dựng và trong quá trình đó, có khai thác đất ngay tại công trình để san lấp cho chính công trình đó (sử dụng tại chỗ) thì sẽ được miễn thuế tài nguyên. Tuy nhiên, cần lưu trữ hồ sơ, chứng từ rõ ràng để chứng minh việc sử dụng tại chỗ khi có sự kiểm tra của cơ quan thuế.
Mua đất san lấp từ đơn vị khác thì nghĩa vụ thuế thuộc về ai?
Khi bạn mua đất san lấp từ một công ty khai thác, nghĩa vụ kê khai và nộp Thuế Tài nguyên, Phí bảo vệ môi trường thuộc về công ty khai thác (bên bán). Giá bạn phải trả đã bao gồm các chi phí này cộng với thuế GTGT. Bên mua chỉ có trách nhiệm yêu cầu bên bán cung cấp hóa đơn GTGT hợp lệ để hạch toán chi phí đầu vào cho doanh nghiệp mình.
Phân biệt thuế tài nguyên đối với đất san lấp và thuế sử dụng đất phi nông nghiệp
Đây là hai loại thuế hoàn toàn khác nhau:
- Thuế Tài nguyên: Đánh vào hành vi khai thác tài nguyên từ lòng đất.
- Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp: Đánh vào hành vi sử dụng một diện tích đất cho các mục đích không phải là nông nghiệp (ví dụ: đất ở, đất xây dựng trụ sở, nhà xưởng).
Một doanh nghiệp có thể vừa phải nộp thuế sử dụng đất phi nông nghiệp cho khu đất mỏ, vừa phải nộp thuế tài nguyên cho lượng đất khai thác từ mỏ đó.
Tóm lại, đất san lấp không được hưởng chính sách giảm thuế GTGT. Doanh nghiệp và cá nhân cần nắm vững các quy định về Thuế Tài nguyên, Thuế GTGT và Phí bảo vệ môi trường để thực hiện đúng nghĩa vụ với nhà nước. Việc hiểu rõ cách tính thuế, đối tượng nộp và các trường hợp được miễn thuế tài nguyên đất san lấp không chỉ giúp tránh rủi ro pháp lý mà còn là cơ sở để hoạch định chi phí hiệu quả trong hoạt động xây dựng và san lấp.
Tại Hoàng Nam, chúng tôi không chỉ xử lý hồ sơ mà còn gỡ rối – kết nối – đảm bảo thông suốt. Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, chúng tôi cung cấp dịch vụ tư vấn đúng trọng tâm, soạn thảo chuẩn chỉnh, nộp hồ sơ đúng nơi, và nhận kết quả đúng hạn. Bạn không cần đi lại – chỉ cần đồng hành.
Để đảm bảo tuân thủ tuyệt đối và cập nhật các quy định mới nhất, hãy luôn tham khảo các văn bản pháp luật từ Luật Thuế tài nguyên, các Nghị định, Thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế.
