Bạn đang tìm hiểu về vai trò và quyền lực của một cổ đông trong cơ cấu doanh nghiệp? Về cơ bản, cổ đông là gì? Cổ đông chính là cá nhân hay tổ chức sở hữu ít nhất một cổ phần, qua đó trở thành đồng sở hữu của công ty cổ phần. Bài viết này sẽ làm rõ 4 quyền lợi cơ bản nhất mà mỗi cổ đông được hưởng, từ quyền biểu quyết các quyết định quan trọng đến việc nhận cổ tức, giúp bạn nắm vững vị thế của mình và đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt.
4 Quyền lợi cốt lõi của cổ đông trong công ty cổ phần
Trở thành cổ đông đồng nghĩa với việc bạn sở hữu một phần của doanh nghiệp. Tương ứng với phần sở hữu đó, Luật Doanh nghiệp 2020 đã quy định rõ ràng các quyền lợi cốt lõi để bảo vệ tài sản và tiếng nói của bạn trong công ty.
Bài viết giải thích chi tiết tài sản cố định là gì và làm rõ 4 tiêu chuẩn bắt buộc Read more
Hợp tác xã là gì? Bài viết này giải mã khái niệm HTX theo luật mới nhất và phân tích Read more
Hướng dẫn chi tiết 4 mức trích lập dự phòng phải thu khó đòi theo Thông tư 48, điều kiện, Read more
Hiểu rõ thuế nhà thầu là gì, đối tượng áp dụng, cách tính thuế GTGT, TNDN theo hợp đồng NET/GROSS Read more
Quyền tham gia và biểu quyết tại Đại hội đồng cổ đông
Đây là quyền lực cao nhất của cổ đông, cho phép họ trực tiếp tham gia vào việc định đoạt các vấn đề sống còn của công ty. Cổ đông có quyền tham dự, phát biểu ý kiến và sử dụng quyền biểu quyết của mình trong tất cả các cuộc họp Đại hội đồng cổ đông.
Số phiếu biểu quyết của bạn sẽ tương ứng với số lượng cổ phần phổ thông bạn sở hữu. Các quyết định quan trọng thường được thông qua tại đây bao gồm:
- Sửa đổi, bổ sung Điều lệ công ty: Thay đổi “luật chơi” cơ bản của doanh nghiệp.
- Định hướng phát triển: Phê duyệt các kế hoạch kinh doanh dài hạn và hàng năm.
- Bầu, miễn nhiệm thành viên Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát: Lựa chọn những người trực tiếp điều hành và giám sát công ty.
- Quyết định về vốn: Tăng hoặc giảm vốn điều lệ, quyết định các hình thức huy động vốn mới.
- Tổ chức lại hoặc giải thể công ty: Quyết định về việc sáp nhập, chia, tách hoặc chấm dứt hoạt động của doanh nghiệp.
Quyền được nhận cổ tức tương ứng với số cổ phần sở hữu
Đây là quyền lợi tài chính trực tiếp và hấp dẫn nhất khi trở thành cổ đông. Cổ tức là khoản lợi nhuận sau thuế được chia cho các cổ đông, dựa trên kết quả kinh doanh của công ty và tỷ lệ sở hữu cổ phần của mỗi người.
- Mức chi trả: Mức cổ tức cụ thể sẽ do Đại hội đồng cổ đông quyết định dựa trên đề xuất của Hội đồng quản trị.
- Hình thức chi trả: Cổ tức có thể được trả bằng tiền mặt, bằng cổ phiếu của công ty hoặc các tài sản khác theo quy định.
- Thời điểm nhận: Cổ đông có tên trong danh sách tại thời điểm chốt quyền sẽ được nhận cổ tức.
Việc hiểu rõ về cách tính cổ tức và các quy định liên quan đến thuế tncn từ cổ tức là rất quan trọng để bạn tối ưu hóa lợi ích tài chính của mình.
Quyền ưu tiên mua cổ phần mới khi công ty tăng vốn
Khi công ty phát hành thêm cổ phần phổ thông để tăng vốn điều lệ, cổ đông hiện hữu sẽ được quyền ưu tiên mua trước. Quyền này giúp bảo vệ tỷ lệ sở hữu của cổ đông, tránh việc bị “pha loãng” cổ phần khi có sự tham gia của các nhà đầu tư mới.
- Tỷ lệ mua: Số cổ phần bạn được ưu tiên mua sẽ tương ứng với tỷ lệ sở hữu cổ phần phổ thông hiện tại của bạn trong công ty.
- Giá chào bán: Thông thường, giá chào bán cho cổ đông hiện hữu sẽ ưu đãi hơn so với giá chào bán ra công chúng.
- Chuyển nhượng quyền: Cổ đông có quyền chuyển nhượng quyền ưu tiên mua cổ phần của mình cho người khác.
Quyền tự do chuyển nhượng cổ phần (có điều kiện áp dụng)
Về nguyên tắc, cổ đông có toàn quyền định đoạt số cổ phần của mình thông qua việc bán, tặng cho, để lại thừa kế. Việc chuyển nhượng cổ phần giúp tạo tính thanh khoản cho khoản đầu tư của bạn.
Tuy nhiên, quyền tự do này có một số điều kiện ràng buộc, đặc biệt đối với cổ đông sáng lập:
| Loại Cổ đông | Điều kiện Chuyển nhượng |
|---|---|
| Cổ đông phổ thông | Tự do chuyển nhượng, trừ khi Điều lệ công ty có quy định hạn chế. |
| Cổ đông sáng lập | Trong 03 năm đầu, chỉ được chuyển nhượng cho cổ đông sáng lập khác. Nếu chuyển nhượng cho người ngoài, phải được Đại hội đồng cổ đông chấp thuận. |
| Cổ đông ưu đãi | Chuyển nhượng theo quy định tại Điều lệ công ty. |
Hiểu đúng về các loại cổ đông theo Luật Doanh nghiệp 2020
Pháp luật phân loại cổ đông để xác định rõ quyền và nghĩa vụ tương ứng của mỗi nhóm. Việc nắm rõ các loại cổ đông trong công ty cổ phần giúp bạn hiểu vị thế của mình và những người đồng sở hữu khác.
Cổ đông sáng lập: Người đặt nền móng cho doanh nghiệp
Đây là những cổ đông sở hữu ít nhất một cổ phần phổ thông và ký tên trong danh sách cổ đông sáng lập khi đăng ký thành lập doanh nghiệp. Họ là những người đặt viên gạch đầu tiên, có vai trò quan trọng trong giai đoạn khởi sự và phải cùng nhau đăng ký mua toàn bộ số cổ phần phổ thông dự kiến chào bán.
Cổ đông phổ thông: Lực lượng đông đảo nhất với các quyền cơ bản
Cổ đông thường là gì? Đây chính là cổ đông phổ thông. Họ là những người sở hữu cổ phần phổ thông và là lực lượng cổ đông chính, đông đảo nhất trong công ty. Họ được hưởng đầy đủ 4 quyền lợi cơ bản đã nêu ở trên và là nền tảng của một công ty cổ phần.
Cổ đông ưu đãi: Những quyền lợi đặc thù (ưu đãi cổ tức, biểu quyết, hoàn lại)
Ngoài cổ phần phổ thông, công ty có thể có các cổ phần ưu đãi để thu hút vốn hoặc cho các mục đích chiến lược. Người sở hữu chúng được gọi là cổ đông ưu đãi, với những quyền lợi đặc thù:
- Cổ đông ưu đãi cổ tức: Được nhận cổ tức với mức cao hơn hoặc ổn định hơn so với cổ đông phổ thông.
- Cổ đông ưu đãi hoàn lại: Được công ty hoàn lại vốn góp theo yêu cầu hoặc theo các điều kiện đã thỏa thuận.
- Cổ đông ưu đãi biểu quyết: Sở hữu cổ phần có số phiếu biểu quyết nhiều hơn so với cổ phần phổ thông.
Nghĩa vụ và trách nhiệm: Mặt còn lại của quyền lợi cổ đông
Bên cạnh những quyền lợi hấp dẫn, trở thành cổ đông cũng đi kèm với các nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lý rõ ràng. Đây là yếu tố quan trọng để đảm bảo sự vận hành ổn định và minh bạch của doanh nghiệp.
Trách nhiệm hữu hạn: Chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi vốn góp
Đây là một trong những đặc điểm pháp lý quan trọng nhất của công ty cổ phần. Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số vốn đã góp. Điều này có nghĩa là tài sản cá nhân của bạn được bảo vệ, không bị sử dụng để trả nợ cho công ty trong trường hợp kinh doanh thua lỗ hoặc phá sản.
Phân biệt rõ ràng giữa Cổ đông và Thành viên góp vốn công ty TNHH
Nhiều người thường nhầm lẫn giữa hai khái niệm này. Dưới đây là bảng phân biệt cơ bản giúp bạn hiểu rõ hơn:
| Tiêu chí | Cổ đông (Công ty Cổ phần) | Thành viên góp vốn (Công ty TNHH) |
|---|---|---|
| Bản chất sở hữu | Sở hữu cổ phần | Sở hữu phần vốn góp |
| Số lượng | Tối thiểu 03, không giới hạn tối đa | Tối đa 50 (TNHH 2 TV trở lên) |
| Chuyển nhượng vốn | Tương đối tự do (trừ cổ đông sáng lập) | Hạn chế, phải ưu tiên chào bán cho các thành viên khác trước |
| Trách nhiệm | Trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn góp | Trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn góp |
Các nghĩa vụ khác cần tuân thủ theo Điều lệ công ty và pháp luật
Ngoài trách nhiệm về tài sản, cổ đông còn có các nghĩa vụ khác như:
- Thanh toán đủ và đúng hạn số cổ phần cam kết mua.
- Tuân thủ Điều lệ công ty và các quy chế quản lý nội bộ.
- Bảo mật các thông tin được công ty cung cấp theo quy định.
- Chấp hành các nghị quyết, quyết định của Đại hội đồng cổ đông và Hội đồng quản trị.
Làm thế nào để trở thành một cổ đông?
Có nhiều cách để bạn có thể sở hữu cổ phần và trở thành đồng sở hữu của một doanh nghiệp. Dưới đây là hai con đường phổ biến nhất.
Góp vốn khi thành lập công ty cổ phần
Đây là cách bạn trở thành cổ đông sáng lập. Bạn cùng với các nhà đầu tư khác lên kế hoạch kinh doanh, soạn thảo hồ sơ và góp vốn để đăng ký thành lập một công ty cổ phần mới. Con đường này đòi hỏi sự tham gia sâu sắc ngay từ đầu nhưng cũng mang lại vị thế và quyền lợi lớn. Với người mới bắt đầu, việc tìm hiểu cổ đông là gì và cổ phần là gì là bước đầu tiên quan trọng.
Mua lại cổ phần từ cổ đông hiện hữu hoặc từ công ty
Bạn có thể mua lại cổ phần từ các cổ đông đang có nhu cầu chuyển nhượng hoặc mua cổ phần do chính công ty chào bán trong các đợt tăng vốn. Đây là hình thức đầu tư phổ biến trên thị trường chứng khoán, nơi các công ty niêm yết thực hiện phát hành cổ phiếu ra công chúng. Để có cái nhìn rộng hơn về các công cụ đầu tư, bạn có thể tham khảo thêm các ví dụ về cổ phiếu và trái phiếu.
Nhận thấy sự phức tạp? Đây là lúc bạn cần một chuyên gia đồng hành
Từ việc phân biệt các loại cổ đông, hiểu rõ các điều kiện chuyển nhượng, cho đến việc tuân thủ các nghĩa vụ pháp lý phức tạp theo Luật Doanh nghiệp 2020… rõ ràng con đường trở thành một cổ đông thông thái không hề đơn giản. Sai lầm trong các thủ tục pháp lý có thể dẫn đến tranh chấp không đáng có, thiệt hại về tài chính và mất đi quyền lợi chính đáng của bạn.
Tại Hoàng Nam, chúng tôi hiểu rằng những quy định này có thể gây bối rối. Với kinh nghiệm hỗ trợ hàng ngàn doanh nghiệp và nhà đầu tư, chúng tôi nhận thấy rằng việc có một người đồng hành am hiểu luật pháp là yếu tố then chốt để đảm bảo một hành trình đầu tư an toàn và hiệu quả.
Trở thành cổ đông không chỉ mang lại quyền sở hữu và lợi nhuận mà còn đi kèm với những trách nhiệm pháp lý cụ thể. Việc hiểu rõ 4 quyền lợi cơ bản, phân biệt các loại cổ đông và nắm vững nghĩa vụ là chìa khóa để bảo vệ tài sản và tối đa hóa lợi ích của bạn. Đây là một hành trình đầu tư đòi hỏi sự am hiểu sâu sắc về Luật Doanh nghiệp.
Để quá trình đầu tư và trở thành cổ đông của bạn diễn ra suôn sẻ, đúng pháp luật và tối ưu nhất, hãy để các chuyên gia tại Hoàng Nam hỗ trợ. Từ thành lập doanh nghiệp trọn gói cho đến thay đổi giấy phép kinh doanh, thành lập chi nhánh, văn phòng hay giải thể công ty,… – chúng tôi không chỉ là một lựa chọn, mà là giải pháp thông minh và tối ưu nhất. Liên hệ ngay qua Hotline/Zalo: 091.888.31.79 để nhận tư vấn miễn phí!
Lưu ý: Các thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn tốt nhất, vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi để được tư vấn cụ thể dựa trên nhu cầu thực tế của bạn.
