Bắt đầu khởi nghiệp, việc lựa chọn đúng trong số các loại hình doanh nghiệp chính là viên gạch nền tảng, ảnh hưởng trực tiếp đến trách nhiệm pháp lý, khả năng huy động vốn và sự thành công trong tương lai. Bài viết này sẽ phân tích sâu 5 loại hình doanh nghiệp phổ biến nhất theo Luật Doanh nghiệp 2020, giúp bạn đưa ra lựa chọn sáng suốt, tránh các rủi ro không đáng có và tự tin bước vào thương trường.
Tổng quan 5 loại hình doanh nghiệp phổ biến tại Việt Nam hiện nay
Theo Luật Doanh nghiệp 2020, Việt Nam hiện có 5 loại hình doanh nghiệp chính, mỗi loại có những đặc điểm, ưu và nhược điểm riêng biệt. Việc nắm rõ những khác biệt này sẽ giúp nhà khởi nghiệp xác định được đâu là “chiếc áo pháp lý” phù hợp nhất với mô hình kinh doanh của mình.
Hướng dẫn chi tiết 6 bước đăng ký thương hiệu độc quyền từ A-Z giúp doanh nghiệp bảo vệ tài Read more
Nắm vững 3 phương pháp tính khấu hao tài sản cố định theo Thông tư 45: đường thẳng, số dư Read more
Hướng dẫn chi tiết 6 điều kiện bắt buộc khi thành lập công ty có vốn đầu tư nước ngoài Read more
Hướng dẫn 5 bước mở mã số thuế cá nhân online nhanh gọn ngay tại nhà. Bài viết sẽ giúp Read more
Doanh nghiệp tư nhân (DNTN) – Toàn quyền quyết định, chịu trách nhiệm vô hạn.
Đây là loại hình doanh nghiệp do một cá nhân duy nhất làm chủ và phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp.
- Ưu điểm:
- Chủ sở hữu có toàn quyền quyết định mọi hoạt động kinh doanh, giúp việc ra quyết định nhanh chóng và linh hoạt.
- Cơ cấu tổ chức đơn giản, dễ quản lý.
- Tạo được sự tin tưởng cao với đối tác do chế độ trách nhiệm vô hạn.
- Nhược điểm:
- Rủi ro cao nhất vì chủ doanh nghiệp chịu trách nhiệm vô hạn bằng cả tài sản cá nhân.
- Không có tư cách pháp nhân, tức tài sản của chủ và của doanh nghiệp không tách bạch.
- Khả năng huy động vốn rất hạn chế, không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào.
Loại hình này phù hợp với các mô hình kinh doanh nhỏ, đơn lẻ, ít rủi ro và không có nhu cầu huy động vốn lớn. Để hiểu sâu hơn về loại hình này, bạn có thể tham khảo bài viết chi tiết về doanh nghiệp tư nhân.
Công ty hợp danh – Hợp tác dựa trên uy tín cá nhân.
Công ty hợp danh phải có ít nhất hai thành viên là chủ sở hữu chung, cùng kinh doanh dưới một tên chung (gọi là thành viên hợp danh) và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về các nghĩa vụ của công ty.
- Ưu điểm:
- Kết hợp được uy tín và trình độ chuyên môn của nhiều cá nhân, tạo dựng niềm tin vững chắc với đối tác.
- Cơ cấu tổ chức linh hoạt, không quá phức tạp do các thành viên thường tin tưởng lẫn nhau.
- Nhược điểm:
- Mức độ rủi ro cao cho các thành viên hợp danh do phải chịu trách nhiệm vô hạn.
- Không được phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào để huy động vốn.
- Sự tồn tại của công ty có thể bị ảnh hưởng nếu có sự thay đổi trong các thành viên hợp danh.
Đây là lựa chọn thích hợp cho các ngành nghề đòi hỏi uy tín cá nhân cao như luật, kiểm toán, y tế, nơi các thành viên có thể cùng nhau hợp tác và phát triển.
Công ty TNHH một thành viên – Do một cá nhân hoặc tổ chức làm chủ.
Đây là doanh nghiệp do một tổ chức hoặc một cá nhân làm chủ sở hữu; chủ sở hữu công ty chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số vốn điều lệ.
- Ưu điểm:
- Chủ sở hữu chỉ chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn góp, giúp bảo vệ tài sản cá nhân.
- Có tư cách pháp nhân, tài sản công ty và tài sản chủ sở hữu tách bạch.
- Chủ sở hữu có toàn quyền quyết định, cơ cấu quản lý đơn giản.
- Nhược điểm:
- Việc huy động vốn bị hạn chế do không được phát hành cổ phiếu.
- Nếu muốn huy động vốn từ người khác, phải chuyển đổi loại hình doanh nghiệp.
Công ty tnhh mtv là lựa chọn an toàn và phổ biến cho các cá nhân muốn khởi nghiệp một mình nhưng vẫn muốn giới hạn rủi ro tài chính.
Công ty TNHH hai thành viên trở lên – Lựa chọn linh hoạt cho 2 đến 50 thành viên.
Đây là loại hình doanh nghiệp có từ 02 đến 50 thành viên là tổ chức, cá nhân. Thành viên chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp.
- Ưu điểm:
- Các thành viên chỉ chịu trách nhiệm hữu hạn, rủi ro thấp.
- Việc chuyển nhượng vốn được kiểm soát chặt chẽ, giúp hạn chế sự thâm nhập của người lạ.
- Số lượng thành viên không quá nhiều, dễ quản lý và điều hành.
- Nhược điểm:
- Bị hạn chế về số lượng thành viên (tối đa 50).
- Không được phát hành cổ phiếu để huy động vốn rộng rãi từ công chúng.
Với sự linh hoạt và an toàn, công ty tnhh 2 thành viên trở lên là mô hình lý tưởng cho các công ty gia đình hoặc nhóm bạn bè cùng nhau khởi nghiệp.
Công ty cổ phần (CTCP) – Không giới hạn cổ đông, dễ dàng huy động vốn.
Đây là loại hình doanh nghiệp trong đó vốn điều lệ được chia thành nhiều phần bằng nhau gọi là cổ phần. Cổ đông có thể là tổ chức, cá nhân; số lượng cổ đông tối thiểu là 03 và không giới hạn số lượng tối đa.
- Ưu điểm:
- Chế độ trách nhiệm hữu hạn, cổ đông chỉ chịu rủi ro trong phạm vi vốn góp.
- Khả năng huy động vốn rất cao và linh hoạt thông qua việc phát hành cổ phiếu, trái phiếu.
- Việc chuyển nhượng cổ phần tương đối dễ dàng, tạo tính thanh khoản cao.
- Cơ cấu vốn linh hoạt, không giới hạn số lượng cổ đông, phù hợp cho việc mở rộng quy mô.
- Nhược điểm:
- Cơ cấu tổ chức phức tạp, việc quản lý và điều hành có thể khó khăn hơn do số lượng cổ đông lớn.
- Việc ra quyết định có thể chậm hơn do phải thông qua Hội đồng quản trị, Đại hội đồng cổ đông.
- Chịu sự quản lý chặt chẽ hơn của pháp luật, đặc biệt nếu là công ty đại chúng.
Công ty cổ phần là sự lựa chọn hàng đầu cho các startup có tham vọng lớn, cần huy động vốn từ nhiều nhà đầu tư để phát triển nhanh chóng.
So sánh chi tiết các loại hình doanh nghiệp: Đâu là lựa chọn tối ưu cho bạn?
Để đưa ra quyết định chính xác, việc so sánh các loại hình doanh nghiệp dựa trên các tiêu chí cốt lõi là vô cùng cần thiết. Dưới đây, Hoàng Nam đã tổng hợp một bảng so sánh chi tiết để bạn dễ dàng hình dung.
| Tiêu chí | Doanh nghiệp tư nhân | Công ty hợp danh | Công ty TNHH (1TV & 2TV+) | Công ty cổ phần |
|---|---|---|---|---|
| Trách nhiệm pháp lý | Vô hạn (bằng toàn bộ tài sản) | Thành viên hợp danh: Vô hạn; Thành viên góp vốn: Hữu hạn | Hữu hạn (trong phạm vi vốn góp) | Hữu hạn (trong phạm vi vốn góp) |
| Tư cách pháp nhân | Không có | Có | Có | Có |
| Số lượng thành viên | 1 cá nhân | Tối thiểu 2 TV hợp danh | TNHH 1TV: 1; TNHH 2TV+: 2-50 | Tối thiểu 3, không giới hạn |
| Huy động vốn | Rất hạn chế | Hạn chế, không được phát hành chứng khoán | Hạn chế, không được phát hành cổ phiếu | Rất linh hoạt, được phát hành cổ phiếu, trái phiếu |
Trách nhiệm pháp lý: Hữu hạn hay vô hạn?
Đây là yếu tố quan trọng nhất quyết định mức độ rủi ro của bạn.
- Trách nhiệm vô hạn: Chủ DNTN và thành viên hợp danh phải dùng cả tài sản cá nhân để trả nợ cho công ty nếu tài sản công ty không đủ. Đây là rủi ro rất lớn.
- Trách nhiệm hữu hạn: Thành viên công ty TNHH và cổ đông công ty cổ phần chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi số vốn họ đã góp. Tài sản cá nhân của họ được bảo vệ an toàn.
Tư cách pháp nhân: Ai là người đại diện trước pháp luật?
Doanh nghiệp có tư cách pháp nhân (Công ty TNHH, Cổ phần, Hợp danh) được coi là một thực thể pháp lý độc lập, có tài sản riêng và có thể tự mình tham gia vào các giao dịch, kiện tụng. Ngược lại, DNTN không có tư cách pháp nhân, mọi giao dịch đều nhân danh chủ doanh nghiệp.
Số lượng thành viên/cổ đông: Quy mô nào phù hợp với mô hình nào?
- 1 người: Chọn DNTN hoặc Công ty TNHH 1 thành viên.
- 2-50 người: Công ty TNHH 2 thành viên trở lên là lựa chọn tối ưu.
- Trên 3 người và không giới hạn: Công ty cổ phần là lựa chọn duy nhất, đặc biệt khi bạn muốn kêu gọi nhiều nhà đầu tư.
Khả năng huy động vốn: Loại hình nào có thể phát hành cổ phiếu, trái phiếu?
Khả năng huy động vốn là yếu tố sống còn cho sự phát triển.
- Công ty cổ phần: Là “nhà vô địch” về huy động vốn, có thể phát hành cả cổ phiếu và trái phiếu ra công chúng.
- Công ty TNHH: Không được phát hành cổ phiếu nhưng có thể phát hành trái phiếu để huy động vốn.
- DNTN và Công ty hợp danh: Gần như không có khả năng huy động vốn từ bên ngoài thông qua các công cụ tài chính chính thức.
Lời khuyên từ chuyên gia: Nên chọn loại hình doanh nghiệp nào khi khởi nghiệp?
Với kinh nghiệm tư vấn cho hàng ngàn doanh nghiệp, chúng tôi tại Hoàng Nam hiểu rằng không có câu trả lời nào đúng cho tất cả mọi người. Việc nên lựa chọn loại hình doanh nghiệp nào phụ thuộc hoàn toàn vào tầm nhìn, quy mô và nhu cầu gọi vốn của bạn.
Dành cho cá nhân khởi nghiệp, kinh doanh nhỏ: Doanh nghiệp tư nhân và Công ty TNHH 1 thành viên.
Nếu bạn kinh doanh một mình, quy mô nhỏ và muốn toàn quyền quyết định, hai lựa chọn này là phù hợp. Tuy nhiên, chúng tôi luôn khuyên khách hàng ưu tiên Công ty TNHH 1 thành viên để được hưởng chế độ trách nhiệm hữu hạn, bảo vệ an toàn cho tài sản cá nhân trước những rủi ro kinh doanh không lường trước.
Dành cho nhóm khởi nghiệp, công ty gia đình: Công ty TNHH 2 thành viên trở lên và Công ty hợp danh.
Công ty TNHH 2 thành viên trở lên là mô hình phổ biến và an toàn nhất cho các nhóm khởi nghiệp hoặc công ty gia đình. Nó vừa giới hạn được rủi ro, vừa có cơ chế quản lý linh hoạt, đồng thời việc kiểm soát thành viên cũng chặt chẽ, tránh sự tham gia của các yếu tố bên ngoài không mong muốn. Công ty hợp danh chỉ nên được cân nhắc trong các lĩnh vực đặc thù đòi hỏi uy tín cá nhân cao.
Dành cho startup tham vọng, cần gọi vốn cộng đồng: Công ty cổ phần.
Nếu startup của bạn có một ý tưởng đột phá, tiềm năng tăng trưởng cao và mục tiêu là gọi vốn từ các quỹ đầu tư hoặc cộng đồng (IPO), Công ty cổ phần là lựa chọn bắt buộc. Đây là loại hình duy nhất cho phép bạn phát hành cổ phiếu và mở rộng số lượng cổ đông không giới hạn, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho việc huy động những nguồn vốn khổng lồ.
Những rủi ro “chết người” khi chọn sai “chiếc áo pháp lý” cho doanh nghiệp
Việc chọn sai loại hình doanh nghiệp không chỉ là một sai lầm trên giấy tờ, nó có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, phá hủy cả sự nghiệp của bạn.
Rủi ro về tài sản: Mất trắng tài sản cá nhân vì trách nhiệm vô hạn.
Đây là rủi ro lớn nhất khi chọn DNTN hoặc Công ty hợp danh. Chỉ một biến cố kinh doanh, một khoản nợ không trả được, bạn có thể phải đối mặt với việc bị xiết nợ toàn bộ tài sản cá nhân, từ nhà cửa, xe cộ đến các khoản tiết kiệm.
Rủi ro về vận hành: Tranh chấp nội bộ và khó khăn trong việc ra quyết định.
Chọn sai cơ cấu có thể dẫn đến xung đột. Ví dụ, một startup công nghệ cần quyết định nhanh nhưng lại chọn mô hình công ty cổ phần với cơ cấu quản lý cồng kềnh ngay từ đầu, có thể làm chậm quá trình ra quyết định, mất đi lợi thế cạnh tranh.
Rủi ro về cơ hội: Bỏ lỡ nhà đầu tư vì hạn chế trong khả năng huy động vốn.
Hãy tưởng tượng startup của bạn đang phát triển rất tốt và có một quỹ đầu tư lớn muốn rót vốn, nhưng bạn lại đang hoạt động dưới mô hình Công ty TNHH. Việc không thể phát hành cổ phiếu sẽ khiến bạn bỏ lỡ cơ hội vàng để tăng trưởng đột phá. Thủ tục chuyển đổi loại hình doanh nghiệp cũng mất thời gian và có thể làm nhà đầu tư nản lòng.
Hoàng Nam – Giải pháp thành lập doanh nghiệp trọn gói, an toàn và tối ưu
Hiểu rõ những khó khăn và rủi ro mà nhà khởi nghiệp phải đối mặt, Hoàng Nam mang đến giải pháp toàn diện để biến ý tưởng kinh doanh của bạn thành hiện thực một cách an toàn và hiệu quả nhất.
Tại sao bạn nên chọn dịch vụ của Hoàng Nam thay vì tự mình thực hiện?
Thủ tục thành lập doanh nghiệp có vẻ đơn giản, nhưng ẩn chứa nhiều quy định pháp lý phức tạp. Một sai sót nhỏ trong việc chuẩn bị hồ sơ, đăng ký ngành nghề kinh doanh, hay kê khai vốn điều lệ có thể dẫn đến việc hồ sơ bị trả lại nhiều lần, gây tốn kém thời gian, chi phí và làm lỡ mất cơ hội kinh doanh.
Với kinh nghiệm của mình, chúng tôi giúp bạn:
- Tư vấn đúng loại hình: Phân tích mô hình kinh doanh của bạn để chọn ra loại hình doanh nghiệp tối ưu nhất.
- Tối ưu hóa thủ tục: Hoàn tất mọi giấy tờ pháp lý một cách nhanh chóng, chính xác.
- Tiết kiệm thời gian và chi phí: Bạn chỉ cần tập trung vào chiến lược kinh doanh, mọi vấn đề pháp lý đã có chúng tôi lo.
- An tâm pháp lý: Đảm bảo doanh nghiệp của bạn hoạt động đúng luật ngay từ những ngày đầu tiên.
Dịch vụ của chúng tôi không chỉ là giấy phép, mà là sự an tâm cho tương lai doanh nghiệp bạn.
Tại Hoàng Nam, chúng tôi cung cấp đầy đủ các dịch vụ từ thành lập doanh nghiệp trọn gói cho đến thay đổi giấy phép kinh doanh, thành lập chi nhánh, văn phòng hay giải thể công ty. Chúng tôi hiểu rằng có rất nhiều các loại hình kinh doanh khác nhau, và mỗi mô hình đều cần một giải pháp pháp lý riêng biệt. Dịch vụ của Hoàng Nam không chỉ là một lựa chọn, mà là giải pháp thông minh và tối ưu nhất cho hành trình khởi nghiệp của bạn.
Việc hiểu rõ ưu nhược điểm của từng loại hình doanh nghiệp là bước đi chiến lược đầu tiên trên hành trình khởi nghiệp. Một lựa chọn đúng đắn không chỉ giúp tối ưu hóa vận hành, hạn chế rủi ro pháp lý mà còn là nền tảng vững chắc cho sự phát triển vượt bậc. Đừng để những thủ tục phức tạp trở thành rào cản cho thành công của bạn.
Bạn vẫn còn phân vân? Hãy để các chuyên gia pháp lý của Hoàng Nam tư vấn miễn phí 1-1 cho trường hợp của bạn. Liên hệ ngay qua Hotline/Zalo: 091.888.31.79 để nhận giải pháp tối ưu và an toàn nhất!
Lưu ý: Các thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn tốt nhất, vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi để được tư vấn cụ thể dựa trên nhu cầu thực tế của bạn.
