Lần đầu đi làm và nhận lương, bạn bối rối không biết cách tính thuế thu nhập cá nhân như thế nào? Đừng lo lắng, bài viết này sẽ là “phao cứu sinh” dành cho bạn. Chúng tôi sẽ giải thích rõ ràng 5 điều quan trọng nhất, từ công thức tính thuế, các khoản giảm trừ mới nhất, đến cách tự tính nhanh số thuế phải nộp, giúp bạn tự tin quản lý thu nhập của mình ngay từ những bước đầu tiên trong sự nghiệp.
Điều 1: Nắm vững công thức tính thuế TNCN và các khoản giảm trừ “khổng lồ”
Để tính đúng số thuế phải nộp, bạn cần hiểu rõ công thức và các khoản tiền được trừ ra khỏi tổng thu nhập của mình. Về cơ bản, thuế TNCN được tính dựa trên thu nhập tính thuế và biểu thuế lũy tiến từng phần, sau khi đã trừ đi các khoản giảm trừ theo quy định.
Khám phá 6 lợi ích vượt trội khi thành lập công ty TNHH MTV cho người khởi nghiệp. Hướng dẫn Read more
Bạn bối rối về 2 loại giấy phép kinh doanh bắt buộc khi lập công ty? Bài viết này phân Read more
Lương bao nhiêu phải đóng thuế thu nhập cá nhân năm 2026? Bài viết giải đáp chi tiết cách tính Read more
Hướng dẫn chi tiết 4 bước đăng ký tạm trú online cho doanh nghiệp qua VNeID và Cổng Dịch vụ Read more
Phân biệt Thu nhập chịu thuế và Thu nhập tính thuế
- Thu nhập chịu thuế (TNCT) là tổng các khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công và các khoản có tính chất tiền lương, tiền công mà bạn nhận được.
- Thu nhập tính thuế (TNTT) là phần thu nhập còn lại sau khi lấy Thu nhập chịu thuế trừ đi các khoản giảm trừ.
Công thức xác định thu nhập tính thuế như sau:
Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế - Các khoản giảm trừ
Trong đó, thu nhập chịu thuế bao gồm:
- Tiền lương, tiền công và các khoản phụ cấp, trợ cấp (trừ các khoản được miễn thuế).
- Tiền thù lao dưới các hình thức.
- Tiền thưởng.
- Các khoản lợi ích khác bằng tiền hoặc không bằng tiền.
Các khoản giảm trừ được áp dụng theo quy định mới nhất
Các khoản giảm trừ là số tiền được trừ vào thu nhập chịu thuế trước khi tính thuế, giúp bạn giảm số thuế phải nộp. Theo quy định tại Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14, các khoản giảm trừ thuế TNCN bao gồm:
- Giảm trừ gia cảnh:
- Đối với bản thân người nộp thuế: 11 triệu đồng/tháng (132 triệu đồng/năm).
- Đối với mỗi người phụ thuộc: 4,4 triệu đồng/người/tháng.
- Các khoản bảo hiểm bắt buộc: Bao gồm Bảo hiểm xã hội (BHXH), Bảo hiểm y tế (BHYT), Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) trên cơ sở tiền lương, tiền công.
- Các khoản đóng góp vào Quỹ hưu trí tự nguyện, mua bảo hiểm hưu trí tự nguyện.
- Các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học.
Để hiểu sâu hơn về tất cả các mục được trừ, bạn có thể tham khảo bài viết chi tiết về các khoản giảm trừ thuế tncn của chúng tôi.
Biểu thuế lũy tiến từng phần: 7 bậc thang bạn cần biết
Thuế TNCN từ tiền lương, tiền công được tính theo biểu thuế lũy tiến từng phần, nghĩa là thu nhập càng cao thì thuế suất áp dụng càng lớn. Biểu thuế này gồm 7 bậc:
| Bậc | Thu nhập tính thuế/tháng (triệu đồng) | Thuế suất |
|---|---|---|
| 1 | Đến 5 | 5% |
| 2 | Trên 5 đến 10 | 10% |
| 3 | Trên 10 đến 18 | 15% |
| 4 | Trên 18 đến 32 | 20% |
| 5 | Trên 32 đến 52 | 25% |
| 6 | Trên 52 đến 80 | 30% |
| 7 | Trên 80 | 35% |
Công thức tính thuế TNCN phải nộp:
Thuế TNCN phải nộp = Thu nhập tính thuế x Thuế suất tương ứng
Điều 2: Lương bao nhiêu phải nộp thuế? Xem ngay ví dụ minh họa
Đây là câu hỏi được nhiều người mới đi làm quan tâm nhất. Việc xác định mức lương phải nộp thuế giúp bạn dự trù tài chính cá nhân hiệu quả hơn.
Mức lương tối thiểu phải nộp thuế TNCN là bao nhiêu?
Nếu bạn không có người phụ thuộc, thu nhập từ tiền lương, tiền công của bạn sau khi đã trừ các khoản bảo hiểm bắt buộc trên 11 triệu đồng/tháng thì bạn sẽ bắt đầu phải nộp thuế TNCN. Nếu bạn có người phụ thuộc, mức này sẽ tăng lên tương ứng. Ví dụ, nếu có 1 người phụ thuộc, thu nhập của bạn phải trên 15,4 triệu đồng/tháng (11 triệu + 4,4 triệu) mới phải nộp thuế. Việc tìm hiểu thuế thu nhập cá nhân bao nhiêu là cần thiết để bạn chủ động trong việc quản lý tài chính.
Ví dụ 1: Lương 15 triệu đồng/tháng, chưa có người phụ thuộc
Giả sử chị An có tổng thu nhập từ lương là 15 triệu đồng/tháng và không có người phụ thuộc.
Tính các khoản bảo hiểm bắt buộc (tạm tính 10.5%):
- BHXH (8%) + BHYT (1.5%) + BHTN (1%) = 10.5%
- Số tiền phải đóng: 15.000.000 x 10.5% = 1.575.000 đồng.
Tính Thu nhập chịu thuế:
- Thu nhập chịu thuế = 15.000.000 đồng.
Tính các khoản giảm trừ:
- Giảm trừ bản thân: 11.000.000 đồng.
- Bảo hiểm bắt buộc: 1.575.000 đồng.
- Tổng giảm trừ: 11.000.000 + 1.575.000 = 12.575.000 đồng.
Tính Thu nhập tính thuế:
- Thu nhập tính thuế = 15.000.000 – 12.575.000 = 2.425.000 đồng.
Tính thuế TNCN phải nộp:
- Vì thu nhập tính thuế là 2.425.000 đồng (thuộc Bậc 1: đến 5 triệu, thuế suất 5%), nên:
- Thuế TNCN = 2.425.000 x 5% = 121.250 đồng/tháng.
Ví dụ 2: Lương 25 triệu đồng/tháng, có 1 người phụ thuộc
Anh Bình có tổng thu nhập từ lương là 25 triệu đồng/tháng và đăng ký 1 người phụ thuộc (con nhỏ).
Tính các khoản bảo hiểm bắt buộc (10.5%):
- Số tiền phải đóng: 25.000.000 x 10.5% = 2.625.000 đồng.
Tính các khoản giảm trừ:
- Giảm trừ bản thân: 11.000.000 đồng.
- Giảm trừ người phụ thuộc: 4.400.000 đồng.
- Bảo hiểm bắt buộc: 2.625.000 đồng.
- Tổng giảm trừ: 11.000.000 + 4.400.000 + 2.625.000 = 18.025.000 đồng.
Tính Thu nhập tính thuế:
- Thu nhập tính thuế = 25.000.000 – 18.025.000 = 6.975.000 đồng.
Tính thuế TNCN phải nộp:
- Thu nhập tính thuế của anh Bình thuộc 2 bậc:
- Bậc 1 (đến 5 triệu): 5.000.000 x 5% = 250.000 đồng.
- Bậc 2 (phần còn lại): (6.975.000 – 5.000.000) x 10% = 1.975.000 x 10% = 197.500 đồng.
- Tổng thuế TNCN = 250.000 + 197.500 = 447.500 đồng/tháng.
- Thu nhập tính thuế của anh Bình thuộc 2 bậc:
Điều 3: Công cụ tính thuế TNCN online và bảng tính Excel tiện lợi
Để đơn giản hóa việc tính toán, bạn có thể sử dụng các công cụ hỗ trợ thay vì tính tay.
Hướng dẫn sử dụng công cụ tính thuế online nhanh chóng
Bạn có thể dễ dàng tìm thấy các công cụ tính thuế TNCN online trên mạng. Cách sử dụng rất đơn giản: bạn chỉ cần nhập tổng thu nhập tháng, số người phụ thuộc và các khoản giảm trừ khác (nếu có), hệ thống sẽ tự động trả về kết quả số thuế bạn phải nộp một cách chính xác.
Tải và sử dụng file Excel mẫu để tự động tính thuế TNCN
Đối với những ai muốn quản lý chi tiết hơn, việc sử dụng bảng tính Excel là một lựa chọn tuyệt vời. Bạn có thể tự thiết lập công thức hoặc tải các file mẫu có sẵn. Ưu điểm của Excel là bạn có thể theo dõi thu nhập và thuế phải nộp qua từng tháng, giúp việc quản lý tài chính cá nhân trở nên trực quan và dễ dàng hơn.
Điều 4: Quyết toán và hoàn thuế TNCN – Khi nào bạn được nhận lại tiền?
Quyết toán thuế là một nghiệp vụ quan trọng vào cuối năm mà người lao động cần nắm rõ để đảm bảo quyền lợi của mình.
Quyết toán thuế là gì và ai phải thực hiện?
Quyết toán thuế TNCN là việc cá nhân tổng hợp lại toàn bộ thu nhập trong một năm tính thuế và số thuế đã tạm nộp để tính ra số thuế cuối cùng phải nộp. Nếu số thuế đã tạm nộp lớn hơn số thuế phải nộp, bạn sẽ được hoàn thuế. Ngược lại, bạn sẽ phải nộp thêm phần còn thiếu.
Các cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công thường sẽ phải thực hiện quyết toán thuế. Bạn có thể tự mình thực hiện hoặc ủy quyền cho công ty. Việc thực hiện quyết toán thuế tncn trực tuyến ngày càng trở nên phổ biến vì sự tiện lợi. Khi thực hiện, bạn cần chuẩn bị đầy đủ chứng từ và điền thông tin vào tờ khai thuế tncn theo mẫu quy định. Trong một số trường hợp, bạn có thể cần đến mẫu ủy quyền quyết toán thuế tncn nếu nhờ công ty thực hiện thay.
Hướng dẫn cách tính số tiền thuế được hoàn
Số tiền thuế được hoàn được tính bằng công thức đơn giản sau:
Số thuế được hoàn = Số thuế TNCN đã tạm nộp cả năm - Số thuế TNCN phải nộp theo quyết toán năm
Bạn sẽ được hoàn thuế khi:
- Số thuế đã tạm nộp lớn hơn số thuế phải nộp.
- Bạn chưa tính giảm trừ gia cảnh cho bản thân hoặc người phụ thuộc trong năm.
- Thu nhập không đều, có tháng cao, tháng thấp.
Nếu bạn cảm thấy thủ tục phức tạp, việc tìm đến các dịch vụ hoàn thuế tncn chuyên nghiệp cũng là một giải pháp hiệu quả.
Điều 5: Các trường hợp đặc biệt người mới đi làm cần lưu ý
Ngoài các trường hợp thông thường, có một số tình huống đặc biệt mà người mới đi làm cần chú ý để tránh sai sót.
Cách tính thuế đối với hợp đồng lao động dưới 3 tháng (hợp đồng thời vụ)
Đối với các hợp đồng lao động có thời hạn dưới 3 tháng hoặc hợp đồng thời vụ, nếu có tổng mức trả thu nhập từ 2 triệu đồng/lần trở lên, doanh nghiệp sẽ thực hiện khấu trừ thuế tại nguồn với mức 10% trên tổng thu nhập. Bạn sẽ không phải áp dụng biểu thuế lũy tiến trong trường hợp này.
Phân biệt giữa cá nhân cư trú và cá nhân không cư trú
Việc xác định tình trạng cư trú rất quan trọng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến cách tính thuế thu nhập cá nhân.
- Cá nhân cư trú: Là người đáp ứng một trong các điều kiện: có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên trong một năm dương lịch hoặc có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam. Thu nhập chịu thuế được tính trên thu nhập phát sinh cả trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam, áp dụng biểu thuế lũy tiến từng phần.
- Cá nhân không cư trú: Là người không đáp ứng các điều kiện trên. Thuế TNCN được tính bằng thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công nhân (x) với thuế suất 20%.
Thu nhập từ lương, tiền công là thu nhập thường xuyên, khác với các loại thuế thu nhập bất thường từ trúng thưởng hay quà tặng có cách tính riêng.
Việc tính thuế thu nhập cá nhân không hề phức tạp nếu bạn nắm rõ 5 nguyên tắc cốt lõi trên. Bằng cách hiểu đúng công thức, tận dụng các khoản giảm trừ và sử dụng công cụ hỗ trợ, bạn có thể hoàn toàn chủ động về tài chính của mình. Tại Hoàng Nam, chúng tôi tin rằng đây là một kỹ năng quan trọng trên con đường xây dựng sự nghiệp vững chắc và quản lý tài chính cá nhân hiệu quả.
Nếu bạn thấy bài viết này hữu ích, hãy chia sẻ cho bạn bè và đồng nghiệp nhé! Đừng quên thường xuyên theo dõi chúng tôi để cập nhật những kiến thức mới nhất về thuế và tài chính cá nhân!
Lưu ý: Thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn tốt nhất, vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi để được tư vấn cụ thể dựa trên nhu cầu thực tế của bạn.
