Năm 2024, câu hỏi sơn có được giảm thuế GTGT không vẫn là một trong những băn khoăn lớn nhất của các doanh nghiệp xây dựng, đại lý phân phối và bộ phận kế toán. Câu trả lời là: KHÔNG, sản phẩm sơn không được giảm thuế GTGT. Tuy nhiên, vấn đề không dừng lại ở đó. Điểm mấu chốt gây nhiều nhầm lẫn nằm ở việc phân biệt giữa “sản phẩm sơn” và “dịch vụ thi công sơn”.
Theo các quy định mới nhất, cụ thể là Nghị định 94/2023/NĐ-CP, mặt hàng sơn (sơn nước, sơn tường, sơn dầu…) thuộc nhóm sản phẩm hóa chất, không nằm trong danh mục được giảm thuế GTGT xuống 8%. Do đó, sản phẩm sơn vẫn áp dụng mức thuế suất 10%. Ngược lại, dịch vụ thi công sơn lại là một câu chuyện khác và được hưởng mức thuế ưu đãi.
Bài viết này của Hoàng Nam sẽ đi sâu vào từng khía cạnh, cung cấp căn cứ pháp lý rõ ràng và hướng dẫn chi tiết giúp bạn phân biệt chính xác các mức thuế, tránh rủi ro và tối ưu chi phí cho doanh nghiệp của mình.
Cập Nhật 2024: Sơn KHÔNG Được Giảm Thuế GTGT – Căn Cứ Pháp Lý Chính Thức
Chính sách giảm thuế GTGT từ 10% xuống 8% được Chính phủ ban hành nhằm kích cầu tiêu dùng và hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sau đại dịch. Tuy nhiên, không phải tất cả các mặt hàng đều được áp dụng chính sách này.
Giải mã lý do sơn không được giảm thuế theo Nghị định 94/2023/NĐ-CP
Lý do chính khiến mặt hàng sơn không được giảm thuế GTGT là vì nó được phân loại là “sản phẩm hoá chất”. Theo Nghị định 94/2023/NĐ-CP ban hành ngày 28/12/2023, các nhóm hàng hóa, dịch vụ thuộc diện không được giảm thuế bao gồm viễn thông, tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bất động sản, kim loại, sản phẩm khai khoáng, dầu mỏ tinh chế và đặc biệt là sản phẩm hóa chất.
Sơn, về bản chất, là một hợp chất hóa học phức tạp, do đó được xếp vào nhóm này và bị loại trừ khỏi danh sách giảm thuế. Điều này áp dụng thống nhất cho tất cả các khâu từ nhập khẩu, sản xuất, gia công đến kinh doanh thương mại.
Phụ lục nào quy định mặt hàng sơn chịu thuế 10%?
Cụ thể, tại Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định 94/2023/NĐ-CP, danh mục các hàng hóa, dịch vụ không được giảm thuế GTGT đã liệt kê chi tiết các sản phẩm hóa chất. Các sản phẩm sơn với mã ngành cấp 4 là 2022 (Sản xuất sơn, véc ni và các chất sơn, quét tương tự; sản xuất mực in và ma tít) thuộc nhóm này. Do đó, mọi giao dịch mua bán sản phẩm sơn đều phải xuất hóa đơn GTGT với mức thuế suất 10%.
Áp dụng cho những loại sơn nào?
Quy định này áp dụng cho tất cả các loại sơn được sử dụng trong xây dựng và trang trí, không có ngoại lệ. Bao gồm:
- Sơn nước (sơn nội thất, ngoại thất)
- Sơn tường
- Sơn dầu
- Sơn chống thấm
- Sơn trang trí
- Sơn lót, ma tít và các chất quét tương tự
Vì vậy, dù bạn là nhà sản xuất, đại lý phân phối hay nhà thầu mua vật tư, khi xuất hóa đơn cho mặt hàng sơn, mức thuế suất GTGT bắt buộc phải ghi là 10%.
Điểm Mấu Chốt Gây Nhầm Lẫn: Phân Biệt Thuế GTGT Sản Phẩm Sơn và Dịch Vụ Thi Công Sơn
Đây chính là trọng tâm của mọi vướng mắc. Rất nhiều kế toán và chủ doanh nghiệp đã áp dụng sai thuế suất vì không phân biệt rõ ràng giữa việc bán hàng hóa và cung cấp dịch vụ.
Dịch vụ thi công sơn có được giảm thuế GTGT không? Mức thuế là 8%
Câu trả lời là CÓ. Dịch vụ thi công, sơn sửa nhà cửa, công trình được xác định là dịch vụ xây dựng, lắp đặt. Ngành dịch vụ này không nằm trong danh mục các sản phẩm, dịch vụ bị loại trừ tại các Phụ lục của Nghị định 94/2023/NĐ-CP.
Do đó, các hoạt động như lăn sơn, bả ma tít, sơn sửa hoàn thiện công trình… đang áp dụng mức thuế suất 10% sẽ được giảm xuống còn 8% cho đến hết ngày 30/06/2024 (và có thể được gia hạn theo các nghị định tiếp theo).
Bán sản phẩm sơn: Mức thuế GTGT là 10%
Như đã phân tích ở trên, việc bán sản phẩm sơn (chỉ giao hàng, không thi công) là hoạt động thương mại hàng hóa. Vì sơn thuộc nhóm sản phẩm hóa chất không được giảm thuế, mức thuế suất GTGT áp dụng cho hoạt động này vẫn là 10%.
Tại sao có sự khác biệt này trong chính sách giảm thuế?
Sự khác biệt này xuất phát từ mục tiêu của chính sách. Chính phủ muốn kích thích các hoạt động sản xuất, xây dựng và dịch vụ trong nước để thúc đẩy kinh tế. Dịch vụ thi công xây dựng tạo ra nhiều việc làm và có tác động lan tỏa lớn.
Trong khi đó, việc loại trừ một số sản phẩm đặc thù như hóa chất, sản phẩm khai khoáng… khỏi diện giảm thuế nhằm đảm bảo sự ổn định của nguồn thu ngân sách và điều tiết một số ngành nhất định.
Hướng Dẫn Kê Khai và Xuất Hóa Đơn Chính Xác Để Tối Ưu Chi Phí và Tránh Rủi Ro
Việc xuất hóa đơn đúng thuế suất không chỉ là nghĩa vụ tuân thủ pháp luật mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí đầu vào được khấu trừ và uy tín của doanh nghiệp.
Bảng phân biệt nhanh thuế suất GTGT cho ngành sơn năm 2024
| Hoạt Động | Nội Dung Hóa Đơn | Thuế Suất GTGT | Căn Cứ |
|---|---|---|---|
| Bán vật tư sơn | Sơn nước A, Sơn dầu B… | 10% | Phụ lục I, NĐ 94/2023/NĐ-CP |
| Cung cấp dịch vụ thi công | Nhân công sơn bả, Dịch vụ sơn nhà… | 8% | Điều 1, NĐ 94/2023/NĐ-CP |
| Hợp đồng trọn gói (vật tư + nhân công) | Thi công sơn bả công trình X (bao gồm vật tư và nhân công) | Tách riêng 2 dòng | Công văn hướng dẫn của Cục Thuế |
Cách ghi hóa đơn GTGT đúng chuẩn cho từng trường hợp: Bán sơn và thi công sơn
Để tránh sai sót, khi lập hóa đơn, kế toán cần đặc biệt lưu ý:
-
Trường hợp 1: Chỉ bán sơn (vật tư)
- Nội dung: Ghi rõ tên sản phẩm, ví dụ: “Sơn nội thất cao cấp ABC, 18L”.
- Cột thuế suất: Ghi “10%”.
- Tiền thuế GTGT: Tính 10% trên đơn giá.
-
Trường hợp 2: Chỉ cung cấp dịch vụ thi công
- Nội dung: Ghi rõ nội dung dịch vụ, ví dụ: “Dịch vụ thi công sơn hoàn thiện công trình theo Hợp đồng số XYZ”.
- Cột thuế suất: Ghi “8%”.
- Tiền thuế GTGT: Tính 8% trên giá trị dịch vụ.
-
Trường hợp 3: Hợp đồng trọn gói (cung cấp cả vật tư và dịch vụ thi công)
Đây là trường hợp phức tạp và dễ sai sót nhất. Theo hướng dẫn của các cơ quan thuế, cách xử lý chuẩn nhất là tách riêng giá trị vật tư và giá trị dịch vụ trên cùng một hóa đơn.- Dòng 1: “Sơn nội thất cao cấp ABC…” – Đơn giá: X – Thành tiền: Y – Thuế suất: 10%.
- Dòng 2: “Nhân công thi công sơn bả…” – Đơn giá: A – Thành tiền: B – Thuế suất: 8%.
- Phần tổng cộng tiền thuế sẽ là tổng của thuế GTGT 10% (của vật tư) và thuế GTGT 8% (của dịch vụ).
Khi nào áp dụng mức thuế 5%?
Mức thuế suất 5% là trường hợp đặc thù, áp dụng cho các hàng hóa, dịch vụ thiết yếu như nước sạch, sản phẩm nông nghiệp, thiết bị y tế… Trong ngành sơn xây dựng thông thường, mức thuế này hầu như không được áp dụng. Do đó, các doanh nghiệp không cần bận tâm đến mức thuế này cho các hoạt động kinh doanh sơn và thi công sơn phổ biến.
Những Sai Lầm Thường Gặp và Hậu Quả Khi Áp Dụng Sai Thuế Suất GTGT Cho Sơn
Với kinh nghiệm hỗ trợ nhiều đối tác, Hoàng Nam nhận thấy một số sai lầm phổ biến có thể dẫn đến những hậu quả tài chính nghiêm trọng.
Rủi ro bị truy thu thuế và phạt chậm nộp
Đây là hậu quả trực tiếp và nặng nề nhất. Nếu bạn xuất hóa đơn dịch vụ thi công là 10% (thay vì 8%) hoặc tệ hơn, xuất hóa đơn bán sơn là 8% (thay vì 10%), khi cơ quan thuế thanh tra, kiểm tra sẽ phát hiện sai sót.
- Xuất thừa thuế (10% cho dịch vụ): Gây thiệt hại cho khách hàng.
- Xuất thiếu thuế (8% cho sản phẩm sơn): Doanh nghiệp sẽ bị truy thu 2% tiền thuế còn thiếu, đồng thời bị phạt tiền chậm nộp trên số tiền truy thu đó.
Hóa đơn đầu ra sai, hóa đơn đầu vào không được khấu trừ
Một hóa đơn ghi sai thuế suất sẽ bị coi là không hợp lệ.
- Đối với bên bán: Có thể bị xử phạt vi phạm hành chính về hóa đơn.
- Đối với bên mua: Sẽ không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào cho hóa đơn sai đó, làm tăng chi phí của doanh nghiệp.
Lời khuyên từ chuyên gia: Cách kiểm tra và đối chiếu mã ngành để đảm bảo tuân thủ
Để chắc chắn 100%, chúng tôi tại Hoàng Nam khuyên bạn nên thực hiện các bước kiểm tra sau:
- Xác định Mã ngành kinh doanh: Kiểm tra trên Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp của bạn và đối tác. Mã ngành sản phẩm sơn thường là 2022, không được giảm thuế. Mã ngành thi công xây dựng (ví dụ: 4330 – Hoàn thiện công trình xây dựng) thì dịch vụ sẽ được giảm thuế.
- Đối chiếu với Phụ lục Nghị định 94/2023/NĐ-CP: Luôn có sẵn văn bản pháp luật này để tham chiếu. Kiểm tra xem mã ngành hoặc tên sản phẩm, dịch vụ có nằm trong các phụ lục loại trừ hay không.
- Cập nhật thông tin thường xuyên: Chính sách thuế có thể thay đổi. Hãy theo dõi các thông báo từ Cục Thuế và các nguồn tin pháp luật uy tín.
Tóm lại, để trả lời cho câu hỏi sơn có được giảm thuế GTGT không, câu trả lời dứt khoát là KHÔNG đối với sản phẩm sơn (thuế suất 10%). Ngược lại, CÓ đối với dịch vụ thi công, sơn sửa nhà cửa (thuế suất 8%). Việc phân biệt rõ ràng giữa “vật tư” và “dịch vụ” là chìa khóa để doanh nghiệp xây dựng, kế toán viên và người tiêu dùng tuân thủ đúng pháp luật, tối ưu hóa chi phí và tránh các rủi ro tài chính không đáng có.
Để đảm bảo tính chính xác tuyệt đối, hãy luôn tham chiếu các văn bản pháp luật mới nhất hoặc tham vấn trực tiếp với chuyên gia kế toán, thuế của bạn trước khi xuất hóa đơn.
