Việc xác định các mặt hàng chịu thuế suất 10% luôn là một bài toán phức tạp đối với nhiều doanh nghiệp, đặc biệt khi các chính sách thuế liên tục thay đổi. Năm 2025 tiếp tục là một năm có nhiều biến động quan trọng, với việc chính sách giảm thuế GTGT xuống 8% được áp dụng song song với mức thuế phổ thông 10%. Hiểu sai, áp dụng nhầm không chỉ gây tổn thất tài chính mà còn tiềm ẩn rủi ro pháp lý.
Bài viết này sẽ là kim chỉ nam giúp bạn gỡ rối, cung cấp một cái nhìn toàn diện và chi tiết nhất về các nhóm hàng hóa, dịch vụ nào đang áp dụng mức thuế 10%, đồng thời cập nhật chính xác về chính sách giảm thuế 8% sẽ có hiệu lực trong năm 2025. Hãy cùng khám phá để đảm bảo doanh nghiệp của bạn luôn tuân thủ đúng và tối ưu hóa nghĩa vụ thuế.
Cập nhật nóng: Tình hình thuế GTGT 2025 – 8% hay 10%?
Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn chuyển tiếp quan trọng trong chính sách thuế GTGT tại Việt Nam. Để giúp doanh nghiệp có cái nhìn tổng quan và chuẩn bị tốt nhất, chúng tôi tại Hoàng Nam đã tổng hợp những điểm cốt lõi nhất.
Giới thiệu chung về thuế GTGT và tầm quan trọng của việc nắm rõ thuế suất
Thuế Giá trị gia tăng (GTGT) là loại thuế gián thu, tính trên giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng. Đây là một trong những nguồn thu ngân sách quan trọng nhất của nhà nước.
Đối với doanh nghiệp, việc nắm vững các mức thuế suất không chỉ là nghĩa vụ tuân thủ pháp luật. Nó còn ảnh hưởng trực tiếp đến việc định giá sản phẩm, hoạch định dòng tiền và năng lực cạnh tranh trên thị trường. Áp dụng sai thuế suất có thể dẫn đến việc bị truy thu và phạt nặng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động kinh doanh.
Tổng quan về tình hình thuế GTGT 2025: 8% và 10%
Bước sang năm 2025, bức tranh thuế GTGT có hai gam màu chủ đạo là 8% và 10%. Cụ thể:
- Nửa đầu năm 2025 (Từ 01/01/2025 đến 30/06/2025): Chính phủ tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế GTGT, đưa mức thuế từ 10% xuống còn 8% cho nhiều nhóm hàng hóa, dịch vụ nhằm kích cầu tiêu dùng và hỗ trợ doanh nghiệp.
- Nửa cuối năm 2025 (Từ 01/07/2025 trở đi): Theo quy định của Luật thuế GTGT số 48/2024/QH15, mức thuế suất 10% sẽ được áp dụng trở lại trên diện rộng cho các mặt hàng đã được giảm thuế trước đó, trừ khi có quy định mới được ban hành.
Sự thay đổi này đòi hỏi các kế toán viên và chủ doanh nghiệp phải cập nhật liên tục để điều chỉnh kế hoạch kinh doanh và hệ thống hóa đơn, chứng từ cho phù hợp.
Danh mục các mặt hàng chịu thuế suất 10% theo quy định
Mức thuế suất 10% được coi là mức thuế suất phổ thông, áp dụng cho hầu hết các loại hàng hóa, dịch vụ không thuộc đối tượng chịu thuế 0%, 5% hoặc không chịu thuế.
Quy định chung về thuế suất 10%
Căn cứ theo Điều 11 Thông tư 219/2013/TT-BTC, thuế suất 10% được áp dụng đối với hàng hóa, dịch vụ không được quy định tại các Điều về thuế suất 0% và 5%. Quy định này được kế thừa và làm rõ hơn trong các văn bản pháp luật sau này, bao gồm cả Luật thuế GTGT 48/2024/QH15 sẽ có hiệu lực từ ngày 01/07/2025.
Điều này có nghĩa là, nếu một sản phẩm hoặc dịch vụ không nằm trong danh sách miễn thuế, không chịu thuế, hoặc không thuộc nhóm 0% và 5%, nó sẽ mặc định áp dụng mức thuế 10%.
Các nhóm hàng hóa, dịch vụ tiêu biểu chịu thuế suất 10%
Để dễ hình dung, dưới đây là danh sách các nhóm ngành hàng, dịch vụ phổ biến áp dụng mức thuế 10%:
- Hàng hóa:
- Điện tử, máy móc: Điện thoại, máy tính, tivi, tủ lạnh, điều hòa, và các thiết bị, linh kiện điện tử khác.
- Thời trang, may mặc: Quần áo, giày dép, túi xách, phụ kiện thời trang.
- Hàng tiêu dùng: Hóa mỹ phẩm, đồ gia dụng, văn phòng phẩm, nội thất.
- Vật liệu xây dựng: Gạch, cát, sỏi, xi măng, sắt thép (trừ các loại tài nguyên, khoáng sản chưa qua chế biến sâu).
- Thực phẩm đã qua chế biến: Rượu, bia, nước giải khát, bánh kẹo, thực phẩm đóng hộp.
- Dịch vụ:
- Viễn thông, công nghệ thông tin: Dịch vụ internet, di động (những dịch vụ này không được giảm xuống 8%).
- Tài chính, ngân hàng, bảo hiểm: Các dịch vụ tư vấn tài chính, cho vay, bảo hiểm (không được giảm thuế).
- Kinh doanh bất động sản: Dịch vụ cho thuê văn phòng, nhà ở, chuyển nhượng bất động sản.
- Du lịch, khách sạn, nhà hàng: Dịch vụ lưu trú, ăn uống, tour du lịch.
- Tư vấn, thiết kế: Dịch vụ tư vấn pháp lý, kế toán, kiểm toán, thiết kế kiến trúc.
- Vận tải: Dịch vụ vận chuyển hành khách, hàng hóa bằng đường bộ, đường sắt.
Lưu ý quan trọng khi áp dụng thuế suất 10%
Khi xuất hóa đơn, doanh nghiệp cần ghi rõ mức thuế suất GTGT. Trong trường hợp một hóa đơn bao gồm nhiều loại hàng hóa, dịch vụ có các mức thuế suất khác nhau, phải ghi rõ thuế suất của từng loại. Nếu không thể tách riêng, doanh nghiệp phải áp dụng mức thuế suất cao nhất cho toàn bộ giá trị hóa đơn. Đây là một sai sót thường gặp mà tại Hoàng Nam chúng tôi thường xuyên tư vấn cho khách hàng để tránh rủi ro.
Phân tích sâu về chính sách giảm thuế GTGT xuống 8% năm 2025
Chính sách giảm thuế không phải là mới, nhưng việc áp dụng trong năm 2025 có những điểm cần đặc biệt lưu ý.
Chính sách giảm thuế GTGT xuống 8% năm 2025 (Nghị định 180/2024/NĐ-CP)
Để tiếp tục hỗ trợ nền kinh tế, Chính phủ đã ban hành Nghị định 180/2024/NĐ-CP, chính thức kéo dài thời gian giảm 2% thuế suất GTGT cho một số nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế 10%. Chính sách này có hiệu lực từ ngày 01/01/2025 đến hết ngày 30/06/2025.
Điều này có nghĩa là, trong 6 tháng đầu năm 2025, rất nhiều các mặt hàng chịu thuế suất 10 sẽ tạm thời được hưởng mức thuế 8%.
Danh mục hàng hóa, dịch vụ không được giảm thuế (vẫn giữ 10%)
Tuy nhiên, không phải tất cả đều được giảm. Chính sách này loại trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ quan trọng. Doanh nghiệp cần rà soát kỹ để tránh áp dụng sai. Các nhóm chính vẫn phải chịu thuế 10% bao gồm:
- Viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, kim loại và sản phẩm từ kim loại đúc sẵn, sản phẩm khai khoáng (không kể khai thác than), than cốc, dầu mỏ tinh chế, sản phẩm hóa chất. (Chi tiết tại Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định).
- Sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Ví dụ: Thuốc lá, rượu, bia, ô tô dưới 24 chỗ, xăng các loại, dịch vụ kinh doanh vũ trường, massage, karaoke, casino… (Chi tiết tại Phụ lục II).
- Công nghệ thông tin theo pháp luật về công nghệ thông tin. Ví dụ: Dịch vụ phần mềm, dịch vụ xử lý dữ liệu, dịch vụ cho thuê cổng thông tin… (Chi tiết tại Phụ lục III).
Việc xác định chính xác mặt hàng của mình có thuộc danh mục loại trừ hay không là cực kỳ quan trọng.
Thời gian áp dụng và ý nghĩa của chính sách 8%
- Thời gian áp dụng: Từ ngày 01 tháng 01 năm 2025 đến hết ngày 30 tháng 6 năm 2025.
- Ý nghĩa:
- Đối với người tiêu dùng: Giảm giá trực tiếp hàng hóa, dịch vụ, kích thích chi tiêu.
- Đối với doanh nghiệp: Tăng khả năng cạnh tranh về giá, giảm chi phí đầu vào, thúc đẩy sản xuất kinh doanh.
- Đối với nền kinh tế: Góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và thúc đẩy tăng trưởng.
Phân biệt các mức thuế suất và hướng dẫn áp dụng thực tế
Để tuân thủ đúng, doanh nghiệp cần có cái nhìn toàn cảnh về tất cả các mức thuế suất GTGT hiện hành.
So sánh và phân biệt các mức thuế suất GTGT khác (0%, 5%)
Ngoài mức 10% và 8% tạm thời, hệ thống thuế GTGT Việt Nam còn có hai mức quan trọng khác:
- Thuế suất 0%: Áp dụng chủ yếu cho hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu; vận tải quốc tế; và một số hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế GTGT khi xuất khẩu. Mức thuế này giúp doanh nghiệp được hoàn lại thuế GTGT đầu vào, tăng sức cạnh tranh cho hàng Việt trên thị trường quốc tế.
- Thuế suất 5%: Áp dụng cho các mặt hàng thiết yếu, liên quan đến nhu cầu cơ bản của xã hội và phát triển nông nghiệp. Ví dụ: Nước sạch; phân bón; quặng để sản xuất phân bón; thuốc trừ sâu, bệnh và chất kích thích tăng trưởng; dịch vụ đào đắp, nạo vét kênh mương phục vụ sản xuất nông nghiệp; sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi chưa qua chế biến (trừ gỗ, măng và các sản phẩm quy định ở mức 10%); thiết bị y tế; giáo cụ…
Hướng dẫn xác định thuế suất đúng cho doanh nghiệp
Để không mắc sai lầm, đội ngũ chuyên gia tại Hoàng Nam khuyên bạn nên thực hiện theo quy trình 3 bước sau:
- Bước 1: Rà soát đối tượng không chịu thuế: Đầu tiên, hãy kiểm tra xem hàng hóa/dịch vụ của bạn có thuộc 26 nhóm đối tượng không chịu thuế GTGT được quy định trong Luật thuế GTGT hay không. Nếu có, bạn không cần quan tâm đến các bước sau.
- Bước 2: Xác định có thuộc nhóm 0% hoặc 5% không? Nếu không thuộc đối tượng không chịu thuế, hãy tiếp tục đối chiếu với danh mục hàng hóa/dịch vụ áp dụng thuế 0% (chủ yếu là xuất khẩu) và 5% (hàng thiết yếu).
- Bước 3: Xác định áp dụng 10% hay 8%: Nếu sản phẩm của bạn không thuộc các nhóm trên, nó sẽ chịu thuế suất 10%. Lúc này, bạn cần kiểm tra xem nó có nằm trong danh sách được giảm xuống 8% (trong giai đoạn 01/01/2025 – 30/06/2025) hay thuộc nhóm bị loại trừ và vẫn giữ nguyên 10%.
Các trường hợp đặc biệt và sai sót thường gặp
- Sai sót khi xác định mã ngành: Nhiều doanh nghiệp đăng ký một mã ngành nhưng hoạt động kinh doanh thực tế lại khác, dẫn đến áp dụng sai thuế suất.
- Nhầm lẫn giữa sản phẩm sơ chế và chế biến sâu: Đặc biệt trong ngành nông sản, sản phẩm chỉ qua sơ chế thông thường có thể chịu thuế 5%, nhưng nếu đã chế biến thành sản phẩm khác thì sẽ chịu thuế 10%.
- Không cập nhật chính sách kịp thời: Việc giảm thuế VAT là chính sách có thời hạn. Doanh nghiệp không theo dõi sát sao có thể tiếp tục xuất hóa đơn 8% sau khi chính sách hết hiệu lực, dẫn đến kê khai sai.
- Hàng biếu, tặng, tiêu dùng nội bộ: Vẫn phải xuất hóa đơn và kê khai thuế GTGT như hàng hóa bán ra, trừ trường hợp phục vụ trực tiếp cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
Việc nắm vững danh mục các mặt hàng chịu thuế suất 10% và các quy định cập nhật về việc giảm thuế xuống 8% trong năm 2025 là yêu cầu sống còn đối với mọi doanh nghiệp. Sự tuân thủ không chỉ giúp doanh nghiệp tránh được các rủi ro pháp lý, tài chính mà còn là nền tảng cho sự phát triển bền vững. Hy vọng rằng, những phân tích chi tiết trong bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích và một lộ trình rõ ràng để áp dụng đúng các quy định về thuế.
Nếu bạn vẫn còn băn khoăn hoặc cần một đơn vị chuyên nghiệp đồng hành trong việc gỡ rối các thủ tục thuế phức tạp, đừng ngần ngại. Tại Hoàng Nam, chúng tôi không chỉ xử lý hồ sơ mà còn kết nối và đảm bảo thông suốt cho hoạt động của bạn. Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, chúng tôi cung cấp dịch vụ tư vấn đúng trọng tâm, soạn thảo chuẩn chỉnh và đảm bảo mọi thứ đúng hạn.
Hãy chia sẻ bài viết nếu bạn thấy hữu ích và cùng giúp cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam ngày càng vững mạnh và chuyên nghiệp hơn.
